Tuyết

Cuốn sách mỏng, nội dung gần như chỉ gói gọn trong 100 trang sách nhỏ (Tuyết, Maxence Fermine, Nhã Nam và NXB Văn học). Câu chuyện cũng trắng ngần và mong manh như chính tựa đề: Tuyết. Dường như có một sức quyến rũ kỳ lạ khiến người đọc phải theo dõi đến cùng cuộc hành trình của nhân vật chính Yuko Akita, cùng với thơ Haiku và tuyết.

Chọn thời điểm nước Nhật vào cuối thế kỷ thứ XIX, nhưng tác giả người Pháp Maxence Fermine không có tham vọng khắc họa lịch sử cho giai đoạn này. Những trang chữ đưa người đọc đến với thơ haiku, với ước vọng đi tìm nét đẹp trong những bài thơ chỉ mang 17 âm vị của nhân vật chính. Sắc màu-nỗi ám ảnh và khát khao tìm kiếm của một người yêu thơ haiku như Akita, nhưng sắc màu-cũng lại là sự chối bỏ, trốn chạy của lão thi nhân bậc thầy Soseki mù lòa.

Cái đẹp có khi toát lên từ sự trong ngần của tuyết, có khi là sắc thái bàng bạc không thể định nghĩa từ hư vô. Lắm lúc người ta đi tìm sắc màu cho cuộc sống của mình nhưng lại không nhận ra rằng sắc màu ở trong tâm. Hạnh phúc không trôi giữa lưng trời mà hiện hữu trong tâm thức và ký ức của mỗi người. Ông lão Soseki sống giữa vùng tuyết trắng bằng một ký ức mênh mông như tuyết về người vợ quá cố. Rồi cũng từ miền trắng lạnh giá ấy, ông đã tìm thấy hạnh phúc cuối cùng trong một sự chờ đợi giày vò ngỡ là miên viễn về người yêu thương. Còn Yuko Akita đi trong một hành trình đầy tuyết trắng, hy vọng có thể tìm thấy sắc màu cho thơ. Ở phía cuối cuộc hành trình ấy, anh đã nhìn thấy, đã chạm vào nét đẹp vĩnh cửu toát ra từ băng tuyết.

Cả hai con người – hai cuộc sống với những ước vọng khác nhau, nhưng họ đã gặp nhau giữa miền núi đồi mênh mông tuyết trắng. Một người nằm lại mãi mãi với hạnh phúc vĩnh hằng, một người trở về với ký ức mang theo hạnh phúc từ một giấc mơ nhưng đã trở thành hiện thực.

“Trên đời có hai loại người. Một người sống chơi đùa rồi chết. Và những người suốt đời chỉ biết giữ mình thăng bằng trên sợi dây cuộc đời”. Một cách nhìn nhận không quá chông chênh của tác giả Maxence Fermine cho một câu chuyện tình yêu bất diệt như một vết hằn vào tuyết, vào dòng nghĩ suy của người đọc. Tuyết – câu chuyện nhẹ nhàng, thanh tao, mềm mại, đắm say như một bài thơ haiku tinh tế và huyền ảo.

Tiểu Quyên
(Nguồn: Báo Người Lao Động)

Anh sống được là nhờ điều anh đã thấy: một người con gái tuyệt đẹp, một thiếu nữ người Âu với mớ tóc vàng óng nằm khỏa thân trong lớp băng. Trong chiếc quan tài pha lê vĩnh cửu, nàng nằm đó như một điều kỳ diệu đến từ bên kia bờ thực tại. Nàng đã giúp anh ngộ ra cái mà anh đang tìm kiếm, cũng như tuyết trắng giúp anh hiểu được sự lộng lẫy của tất cả sắc màu.

Tuyết của Maxence Fermine chỉ có 124 trang, mỗi trang rất thưa chữ, tựa như một tập thơ hơn là một tiểu thuyết. Giản dị nhưng tinh tế và sâu thẳm, như một bài haiku trong trẻo. Trong những trang sách là sự gặp gỡ giữa tâm hồn một nhà văn Pháp sôi nổi, nồng nàn, với bản sắc văn hóa Nhật Bản mà anh ngưỡng mộ. Tất cả được vẽ lên như một bức tranh tuyệt tác trên nền trắng vô tận: giá lạnh mà nóng bỏng, tuyết mở đầu, kết thúc và xuyên suốt hành trình tìm kiếm của chàng thi sĩ.

Và họ yêu nhau,
Lơ lửng trên một sợi dây
Tuyết.

"Một cuốn tiểu thuyết cực ngắn, kỳ diệu, trắng ngần, tuyệt đẹp. Một kiệt tác" – nhận xét của trang web www.Francejeune.net, trong rất nhiều lời ca ngợi dành cho cuốn sách này, có lẽ là lời khen ngắn gọn và đầy đủ nhất. Bởi tác phẩm của Maxence Fermine giống như một bài haiku Nhật Bản, bạn có thể giải thích hàng trăm trang về nó nhưng tốt nhất là hãy lắng nghe và cảm nhận bằng tất cả trái tim.

Trần Thuỳ Mai

(Nguồn: Báo Tuổi Trẻ) 

Một cuốn tiểu thuyết cực ngắn, kỳ diệu, trắng ngần, tuyệt đẹp. Một kiệt tác.

Tên sách: Tuyết
Tác giả: Maxence Fermine
Dịch giả: Minh Phương
NXB Văn học năm 2008

54 chương sách gọn gàng trên 124 trang sách khổ nhỏ. Tuyết mang đến một cảm giác lạ lùng, thư thái. Trong âm hưởng của thi ca, các câu chữ như những vần thơ haiku. Điều lạ lùng là hình ảnh trong veo của tuyết. Một màu trắng thanh tao rơi đầy trong những chương sách. Nó khiến cho dù cuộc sống đang ồn ã là thế, độc giả như khựng lại, giảm tốc. Tuyết giống một món ăn lạ, người ta buộc mình đọc chậm lại, thưởng thức từng chữ, từng dòng, thậm chí từng dấu câu.

Một điều lạ lùng là câu chuyện tình yêu bất diệt trong Tuyết. Neige – một cô gái châu Âu với tài đi trên dây phải lòng Horoshi – một võ sĩ samurai của Nhật. Bởi một lý do tắc trách của người hầu khi căng dây đã khiến Neige biến mất. Khoảng trống hoác trong lòng khiến Horoshi cầm bút vẽ, cho tới khi đôi mắt không còn nhìn thấy gì. Nhưng chính nhà thơ trẻ Yoko, người chỉ làm thơ về tuyết, đã tìm thấy nàng dưới một lớp băng. Yoko bị chinh phục trước vẻ đẹp ấy. Yêu nhưng không thể chạm vào. Tình yêu cũng như thơ haiku, như tuyết.

Lắng đọng mà xa xôi, thanh tao nhưng gần gụi, trong Tuyết có nhiều hình ảnh ẩn dụ: sợi dây thăng bằng, những vần thơ haiku, và đặc biệt là tuyết. Mượn tuyết làm cớ, Maxence Fermine đã vẽ lên giữa những câu chữ một bức chân dung tinh tế về văn hóa Nhật, về mối liên hệ giữa văn hóa với thời gian, thiên nhiên và suy tưởng. Một cái nhìn về sự gặp gỡ giữa Đông và Tây một cách thuần khiết.

Với chất liệu ngôn ngữ giản dị như đã được thanh lọc, lời văn thanh tao cùng lối viết mềm mại, đầy thông minh của Maxence Fermine đã biến cuốn tiểu thuyết hư cấu cực ngắn này thành một cuốn sách đáng nhớ về nước Nhật thời kỳ cuối thế kỷ XIX.

Tuyết là tác phẩm đầu tay của Maxence Fermine, nhà văn Pháp sinh năm 1968, từng theo học chuyên ngành Văn học. Anh viết từ sớm nhưng đến năm 1999 mới cho xuất bản tiểu thuyết đầu tay này. Tuyết lập tức thu hút được sự chú ý của công chúng và được đánh giá “câu chuyện tựa như ánh sáng và thanh tao như một bài haiku”.

Sau thành công của Tuyết, Maxence Fermine chuyển hẳn sang nghiệp sáng tác và khá sung sức với Cây vĩ cầm đen (1999), Người nuôi ong – giải thưởng Del Duca và Murat (2000), Thuốc phiện (2002), Billard Blues, Khúc jazz trắng, Người chơi bài poker (2003), Amazone – giải thưởng châu Âu (2004). Cuốn sách gần đây nhất của anh mang tựa đề Nấm mồ sao. Hiện anh sống ở Haute – Savoie, miền Đông Bắc nước Pháp cùng vợ và cô con gái Léa.

Ngọc Mai

(Evăn)