Sáng cuối tuần, cái lạnh còn luồn qua từng sợi tóc đến 10 ngón tay, không gì ấm hơn là ngắm cuốn sách được thiết kế bìa tinh tế với hai màu tôi ưa thích là xanh lam với hình bông hoa năm cánh (mỗi cánh hoa là một vân tay) màu xanh cỏ non từ họa sĩ Bút Chì, khổ vuông vắn 17x17cm và 5 khuôn mặt tác giả đang trong thời thanh xuân cùng 5 cái tên đẹp: Lưu Diệu Vân, Hoàng Long, P.K., Phạm Vũ Văn Khoa và Nhã Thuyên.
Bởi ít người có khả năng nói ngắn, nên tôi thấy phục những ai biết viết ngắn, dù lắm khi chưa đọc, hoặc đọc cũng chưa hiểu tác giả muốn viết gì.
Lưu Diệu Vân sinh năm 1979, là thạc sĩ chuyên ngành quảng cáo, từng chuyển ngữ nhiều tác phẩm văn chương thế giới, hiện đang sống ở Canada. Những mảnh ngắn Vân viết, có thể gọi là truyện ngắn, hoặc chuyện kể do tính văn chương ít, không nhiều khám phá ngôn từ, cách kể giản đơn có nội dung, có nhân vật và tính cách, hành động nhân vật được bộc lộ để phục vụ một ý tưởng nào đó của người viết.
Hoàng Long, sinh năm 1980 tại Đà Lạt, đang sinh sống tại Nagoya, Nhật Bản với các công việc: viết văn, làm thơ, nghiên cứu, dịch thuật. Hoàng Long đã xuất bản: hai tập truyện cực ngắn Thế giới trùm chăn (NXB Hội Nhà văn, 2007); Những tàn dư mưa (Đông Tây & NXB Lao Động, 2011). 18 bài viết trong tập sách này, là những "tiểu tự sự" đầy xúc cảm của anh, khi cảm nhận thế giới hữu hình đến từ bên ngoài va chạm vào trái tim đa tình nhạy cảm.
P.K. sinh năm 1982 tại Sài Gòn, có tìm hiểu học hội họa nhưng rồi bỏ cuộc ngang chừng, chuyển sang làm thơ. Tập sách in một số sáng tác của P.K. viết từ năm 2007 – 2011. Phần giới thiệu về P.K. có vẻ khá thú vị, nhưng tôi khó khăn để đọc được những gì tác giả viết, có lẽ thiếu sự đồng cảm. Chuyện được viết có thể bởi tác giả không có gì vui hơn để làm, và không xuất phát từ điều gì, cũng chẳng có đích là đâu. Các giác cảm lạnh lẽo dẫn tới các dòng ngữ từ nhạt nhẽo.
Phạm Vũ Văn Khoa, sinh năm 1984 tại Tam Kỳ, Quảng Nam, đang làm việc trong ngành ngân hàng tại Sài Gòn. Với 14 bài viết, trong đó, bao gồm sáng tác ít chữ nhất trong cả tập – An nam phụ: "Cô tôi da vàng mũi tẹt. Hành nghề trang điểm cho người sống và cả cho người chết, nhưng cả đời cô không thể trang điểm cho chính mình. Cho đến khi chết đi".
Đáng chú ý, vẫn là cái tên quen thuộc với kiểu viết ngắn sáng tạo là Nhã Thuyên. Nhã Thuyên sinh năm 1986, tại Hải Dương, đang sống tại Hà Nội. Đã xuất bản ba tập sách gồm Viết (2008), Rìa vực (2011) và Ngón tay út (2011).
Nhã Thuyên góp mặt với số lượng ít nhất, 8 câu chuyện. Nhưng chuyện nào cũng nhiều chữ, có khi xấp xỉ con số nghìn. Khó nói đây thuộc về thể loại truyện cực ngắn, mà là những khám phá đối thoại nội tâm. Thuyên đọc nhiều, suy tư nhiều, và ưa thích những lập luận tư tưởng triết học, nên những sáng tác cũng đầy triết lý.
Năm cái tên, với năm cách viết ngắn đã làm nên năm cánh hoa trong Màu cỏ xanh trong suốt, dù cánh dày cánh mỏng, cánh sáng cánh ảm đạm, cánh tươi cánh heo héo, cánh có màu sắc hoặc không màu.
Thì cứ thử đọc những cách viết ngắn với đủ cung bậc cảm nhận từ tim hay tích lũy trí tuệ, để có ngày, chúng ta học được cách nói ngắn.
Mà khác là, nên nói ngắn sao cho người nghe vừa đủ hiểu và cảm nhận được.
(Báo thethaovanhoa.com.vn giới thiệu 13/1/2013)
Nguyễn Quỳnh Trang
Xem thêm nhiều hơn Thu gọn