Mạch Chẩn & Thiệt Chẩn Trong Đông Y

Mạch chẩn và thiệt chẩn là 2 nội dung quan trọng trong môn chẩn đoán học Đông y. Mạch chẩn là thông qua tình hình mạch đập của người bệnh để người thầy thuốc nắm được tình hình bệnh. Thiệt chẩn là thông qua việc xem lưỡi để biết tình hình bệnh. Hai môn này đều thuộc về tứ chẩn; mạch chẩn thuộc về thiết chẩn và thiệt chẩn thuộc về vọng chẩn. Ngày xưa, khoa học chưa phát triển, Đông y không có cận lâm sàng mà chẩn đoán bệnh chủ yếu là dựa vào quan sát lâm sàng. Cho nên, mạch chẩn và thiệt chẩn là những kiến thức không thể thiếu được cho người thầy thuốc, được các y gia nghiên cứu khá sâu và đã trở thành môn học độc đáo của Đông y. Ngày nay khoa học phát triển, chúng ta đã có nhiều máy móc y cụ tối tân trong chẩn đoán và điều trị, chẩn đoán bệnh phần lớn và chủ yếu dựa vào kết quả cận lâm sàng nên người thầy thuốc ít chú ý đến các triệu chứng khám xét lâm sàng, càng không quan tâm nhiều đến mạch chẩn và thiệt chẩn.
Theo tác giả, người thầy thuốc muốn dùng thuốc trị bệnh theo biện chứng luận trị thì nên xem lưỡi và mạch vì tình hình thay đổi bệnh lý của lưỡi và mạch phản ánh khá chính xác tình hình hàn nhiệt hư thực của bệnh (là 4 chứng hậu chủ yếu trong chẩn đoán theo biện chứng của Đông y).