Kể Chuyện Lịch Sử Việt Nam – Hồ Quý Ly Và Thành Tây Đô

Kể Chuyện Lịch Sử Việt Nam – Hồ Quý Ly Và Thành Tây Đô:
Lịch sử hàng ngàn năm của dân tộc hiếm có nhân vật nào lại để cho hậu thế nhiều tiếc nuối như Hồ Quý Ly. Giữa ánh hào quang le lói của nhà Trần, Hồ Quý Ly bước vào chính trường với tư thế của một nhân vật có tầm vóc đặc biệt. Hồ Quý Ly trong bước chuyển mình mạnh mẽ của thời thế đã thực hiện cuộc “thiên đô” có một không hai trong dặm dài đất nước. Có người tiếc cho thời gian tồn tại của nhà nước Đại Ngu quá ngắn ngủi; có người lại tiếc cho những cải cách của ông không có nhiều thời gian không có nhiều thời gian kiểm nghiệm đúng – sai… Mặc dù vậy, bất chấp những đánh giá của đời sau, Hồ Quý Ly và kinh đô nước Đại Ngu của ông vẫn luôn là những điểm hẹn thú vị của nhiều thế hệ bạn đọc yêu thích lịch sử nước nhà.

Có lẽ trong lịch sử dân tộc hiếm có nhân vật nào lại làm tốn nhiều giấy mực như Hồ Quý Ly. Các công trình nghiên cứu về Hồ Quý Ly không phải là ít, gần đây nhất là chuyên khảo của PGS. TS sử học Nguyễn Danh Phiệt. Có thể nói, đó là tập hợp khá đầy đủ, tương đối toàn diện và khoa học về Hồ Quý Ly. Mặc dù vậy, bất kì ai khi tiếp xúc với ông vua hai họ này đều  mong muốn có những nhận định riêng về ông. Một phần vì những ghi chép về ông chưa có sự thống nhất, phần khác, những diễn tiến lịch sử trong thời gian Hồ Quý Ly lấy ngôi báu quá nhạy cảm – ngai vàng sừng sững nhưng sóng gió lịch sử vẫn không ngừng “vỗ” vào tận kinh thành Tây Đô.

Các nhà nghiên cứu thường thống nhất khái niệm đầu tiên khi làm sáng tỏ hành trạng của vị vua đứng đầuVương triều Hồ – dù là những năm tháng cuối cùng của nhà Trần hay từ khi nước Đại Ngu khai sinh – thì đều bởi những ảnh hưởng có tính chất quyết định của Hồ Quý Ly. Có thật là trong ánh sáng le lói cuối cùng của Vương triều Trần, có một nhân vật Quý Ly mang họ Hồ?

Tài liệu để lại cho biết, ông nội của Quý Ly là Hồ Liêm đã làm con nuôi Tuyên uý Lê Huấn nên đổi thành họ Lê. Thật vậy, Hồ Liêm đã trở thành Lê Liêm, đến con Lê Liêm và cả cháu Lê Liêm, đều mang họ Lê, họ Hồ chỉ còn tồn tại trong tâm thức. Ngay cả khi Quý Ly bước vào chính trường thì ông vẫ mang họ Lê; vua tôi và quý tộc nhà Trần chỉ biết đến một và chỉ một Lê Quý Ly. Mãi đến năm 1400, khi Quý Ly giành lấy ngai vàng ông mới đổi lại họ Hồ, lúc này nhân vật Hồ Quý Ly chính thức thay thế cho Lê Quý Ly với những mưu đồ và dự định riêng. Sự thật hiển nhiên này dường như lại ít được các nhà nghiên cứu để ý và gọi tên chính xác, từ họ Lê sang họ Hồ của Quý Ly là cả một quá trình chuẩn bị lâu dài với đầy biến động phức tạp, rối ren của thời cuộc.

Mời bạn đón đọc.