Hồn hoa trở lại – Truyện ngắn kì ảo Việt Nam

Triết gia Ân Độ hiện đại Vivekanada từng nói: Thế giới này nhỏ bé lắm, cho nên người ta phải thêm vào đó một chút tưởng tượng.
Quả thật là phải thêm một chút tưởng tượng bay bổng thì cái thế giới chật hẹp ấy mới đợc mở rộng ra đến khôn cùng, chứ không thì nó cứ mãi còn chật hẹp, thô sơ như một quan niệm cũng rất chật hẹp thô sơ về chủ nghĩa hiện thực
Quan niệm giản đơn này đã khiến người ta tự chặt đứt một khả nǎng, tự làm nghèo đi khi phản ánh hiện thực. Hiện thực không chỉ là cái nhìn thấy, cần nắm được, miêu tả được. Hiện thực còn là nưhững giấc mơ ly kỳ,là niềm tín ngưỡng, những giấc mơ ngoài tầm với, là những ảo ảnh chập chờn … xuất hiện trong đời sống tinh thần của con người. Không gợi dậy được những yếu tố huyền ảo thì nhân vật hiện thực chỉ còn là một cái xác khô cứng thô sơ mà thôi. Điều đó cho thấy rằng viết về thế giới này chỉ dùng mỗi một công cụ hiện thực giản đơn là chưa đủ.
Trong những truyện có yếu tố kỳ ảo của một số nhà vǎn ta, cái thực vẫn là trụ cột, vẫn là điểm tựa cho cái ảo. Hiện thực đôi lúc chỉ được xoá mờ chứ không bị chối bỏ. Yếu tố kỳ ảo khi ấy chỉ có tác dụng làm lạ hoá hiện thực, thay đổi một góc nhìn hiện thực, chưa phải là yếu tố xoay chuyển và quyết định hiện thực nghệ thuật. Nói một cách khác thì những truyện huyền ảo ấy vẫn còn rất hiện thực.