Babel Vòng Quanh Thế Giới Qua 20 Ngôn Ngữ

Những người say mê nghiên cứu ngôn từ sẽ thu được nhiều niềmvui thích từ cuốn sách này […] Các ngọn tháp Babel tất yếu sẽ sụp đổ, nhưng sẽcó thứ gì đó lớn lao và có lẽ thậm chí là vĩ đại hơn luôn luôn mọc lên thế chỗchúng. – The New Zealand Listener

Đây là cuốn sách thú vị và giá trị cho mọi độc giả muốn tìmhiểu về ngôn ngữ học.

Sự đa ngữ của loài người là một món quà hay một sự trừng phạt?Và, liệu ngọn tháp Babel ngôn ngữ có đáng mơ ước hay không? “Nói được thêm mộtngôn ngữ chính là có thêm một tâm hồn”, đó là phát biểu của Hoàng đếCharlemagne. 6000 ngôn ngữ hiện có của thế giới là 6000 vũ trụ tinh thần khácnhau, nơi tích lũy nguồn tri thức và văn hóa vô cùng đa dạng của nhân loại.Năng lực đa ngữ giúp một người có thể sống một đời sống phong phú và cảm thôngvới nhiều góc nhìn. Tình trạng đơn ngữ, dù đó là thứ ngôn ngữ được ưa chuộng nhấtthế giới, cũng sẽ thu hẹp khả năng trải nghiệm cuộc sống của mỗi người. Tuynhiên, trên thực tế, chúng ta đang mất đi một ngôn ngữ mỗi tuần. Và theo thốngkê, một nửa số ngôn ngữ sẽ mất đi trong hơn một trăm năm tới.

Gaston Dorren, tác giả của cuốn sách viết về 20 “người khổnglồ” trong số 6000 ngôn ngữ của thế giới bao gồm tiếng Việt này, đã dành rất nhiềutâm huyết cho nỗ lực tìm hiểu các ngôn ngữ khác nhau và góp phần duy trì trạngthái đa dạng về ngôn ngữ của nhân loại. Trong từng chương viết về mỗi ngôn ngữ,Dorren dồn nén cả những dữ kiện quan trọng lẫn phù phiếm nhưng hấp dẫn giúp choviệc đọc trở nên thú vị. Ví dụ như, các ngôn ngữ được sử dụng cho những mụcđích dân tộc chủ nghĩa ra sao? tại sao các ngôn ngữ châu Âu vẫn còn đang được sửdụng ở nhiều cựu thuộc địa? tại sao người Brazil ngày nay lại gọi Bồ Đào Nha –đất nước “mẫu quốc” xưa kia và cũng là quê hương của ngôn ngữ chính thức tạiBrazil – là “đất nước bé nhỏ”? ngôn ngữ được sử dụng cho hai giới ở Nhật Bảnkhác nhau như thế nào? nguyên nhân của việc ban hành “Đạo luật Sinhala độc tôn”và những hệ quả của nó đối với tình hình xung đột sắc tộc tại Sri Lanka? Có nhữngphương ngữ của tiếng Hmong có tới 12, thậm chí 14, thanh điệu. Tiếng Quan thoạidù có cả tỉ người nói và được hậu thuẫn bởi sự phát triển mạnh mẽ về kinh tế vàvị thế chính trị của đất nước Trung Quốc nhưng vẫn khó có thể soán ngôi tiếngAnh. Và, tiếng Anh, ngôn ngữ cầu nối với tỉ lệ người dùng lên tới một phần tưdân số thế giới, có khả năng sẽ dần dần bị chia tách thành những biến thể chịu ảnhhưởng của các ngôn ngữ địa phương, khác xa với nguồn chung ban đầu, giống nhưtiếng Latinh nhiều thế kỷ trước.

Khác với một cuốn sách học thuật đầy “hăm dọa”, Babel Vòngquanh thế giới qua hai mươi ngôn ngữ rất dễ tiếp nhận, ngay cả với những ngườiđọc không có nền tảng dày dặn về ngôn ngữ học, nhờ tác giả của nó có tài lý giảinhững khái niệm ngôn ngữ học khó hiểu nhất theo cách dễ hiểu và cách tổ chứccác chương, mục vừa ngắn gọn, nhiều thông tin, vừa hóm hỉnh, cuốn hút.

VỀ TÁC GIẢ:

Gaston Dorren là tác giả Lingo, một cuốn sách về các ngôn ngữchâu Âu mà, như tờ Telegraph đánh giá, “vừa thật sự thú vị vừa vô cùng khôi hài[với] khả năng gây ấn tượng mạnh mẽ về sự chuyển pha dễ dàng từ những câu chuyệnbông đùa và những sự thật đáng ngạc nhiên sang việc luận bàn về những quan điểmngôn ngữ học phức tạp”. Ông thường xuyên viết bài cho tạp chí ngôn ngữ học nổitiếng Onze Taal, và biên tập cho trang blog Language Writer. Là một người đa ngữthật sự, Gaston nói được tiếng Hà Lan, tiếng Limburg, tiếng Anh, tiếng Đức vàtiếng Tây Ban Nha, đồng thời đọc được tiếng Pháp, tiếng Afrikaans, tiếngFrisian, tiếng Bồ Đào Nha, tiếng Ý, tiếng Catalan, tiếng Đan Mạch, tiếng Na Uy,tiếng Thụy Điển, tiếng Luxembourg và tiếng Esperanto. Trong khi viết Babel, ôngcũng cố gắng học tiếng Việt.

Mời bạn đón đọc.