Thạch Thôn

Tên sách: Thạch thôn
Tác giả: Quách Tiểu Lộ
Người dịch: Thanh Vân
NXB Công an Nhân dân, tháng 8/2008

Tình yêu ấy được đánh thức từ cõi sâu xa của tâm hồn, từ trong ký ức bị chôn vùi, trong tiềm thức. Chính điều đó tạo nên sự hấp dẫn đến lạ lùng, đến ma mị của cuốn sách.

Người đọc sẽ rất ngỡ ngàng khi đối diện với tài năng của Quách Tiểu Lộ. Trong thế giới truyện của cô, giữa biết bao điều lý thú, ta dừng lại trước những ấn tượng không thể phai nhòa.

Đó là một gã câm chuyên thọc tay vào đáy quần lót của Giang San Hô – cô gái bảy tuổi mồ côi – cưỡng hiếp cô, rồi giam cô trong một cái hố giữa nhà. Gã câm đó cuối cùng bị chết do sập nhà trong một cơn bão. Cái chết như sự đền tội.

Đó là mối tình giữa Giang San Hô với thầy Mưu khi mới mười lăm tuổi. Chỉ với vài chi tiết, một đêm gặp nhau trên đồi trăng, một lần làm tình duy nhất trong run rẩy, và sau đó là cảnh nạo thai đầy đau đớn và những dự báo kinh hoàng về chứng bệnh vô sinh… Vậy mà mối tình ấy đã đi theo suốt cả cuộc đời, như vết sẹo trong tim Giang San Hô. Nó làm tan nát cuộc đời cô suốt những tháng năm dài, đến nỗi về sau cô sống bên một người đàn ông khác, nhưng tình cảm trở nên nhạt nhẽo.

Đó là một ngày nọ, một người đàn ông tự xưng là Giang Thanh Lâm, bố Giang San Hô, đột ngột trở về. Sự trở lại đột ngột đánh thức tình phụ tử, vốn đã tưởng biến tan đi sau biết bao biến động của cuộc đời một cô bé mồ côi, đã phải lìa bỏ quê hương đi phiêu cư bạt quán.

Giang San Hô là một cô bé mồ côi, mẹ chết, bố mất tích, ở với ông bà ngoại. Cô từng chứng kiến cảnh bà chửi ông, cảnh ông uống thuốc độc tự vẫn. Cô đã nghĩ rằng gia đình là vô nghĩa vì gia đình không mang lại hạnh phúc cho con người, cô và tình nhân sống chìm đắm trong tình dục với một lối sống thiếu lý tưởng và vô phương hướng. Vậy mà vì một gói cá chình muối do người nào đó gửi từ Thạch thôn đến, đã làm thức dậy tất cả những kỷ niệm đau thương và một tình yêu ẩn tàng trong tiềm thức. Hầu như toàn bộ tác phẩm là những ký ức xót đau, đôi lúc đến quặn thắt.

Những rường mối chính tạo nên đường dây truyện đầy ấn tượng nhắc đến ở trên được viết ra như ba khía cạnh để nhận diện sự hồi sinh của một tâm hồn. Kỷ niệm về gã câm thức dậy nỗi kinh hoàng về bản năng tình dục bị dồn nén hoá thành thô lỗ, tàn bạo đến kinh rợn. Kỷ niệm về mối tình với thầy Mưu thức dậy một tình yêu trinh nguyên, tinh khiết bị đè nén dưới biết bao thành kiến, mà vẫn hằn in trong tâm khảm. Sự trở về của người cha đánh thức dậy tình mẫu tử thiêng liêng…

Quách Tiểu Lộ được coi là một ấn tượng lạ của văn học Trung Quốc hiện nay. Cô có mặt trong danh sách đề cử giải thưởng văn học Châu Á lần thứ nhất cùng với hai đàn anh, Mạc Ngôn (Đàn hương hình) và Khương Nhung (Tô tem sói), với tác phẩm mới nhất, 20 fragments of a ravenous youth. Thạch thôn đã lọt vào danh sách đề cử giải thưởng tiểu thuyết nuớc ngoài hay nhất – một giải thưởng nhằm khuyến khích các tác phẩm nước ngoài xuất bản tại Anh.

Thiên Sơn
(Evăn)