Như Cánh Chuồn Chuồn

Xà Tón là cách gọi từ tiếng Khơme, còn đọc theo âm Hán Việt là Tri Tôn, tên một huyện miền núi của tỉnh An Giang. Như cánh chuồn chuồn – tập truyện và ký của Lưu Nhơn Nghĩa (*), là những câu chuyện kể của một đứa con xứ Xà Tón ly hương, nhớ lại vùng quê nghèo khó của mình từ thời còn niên thiếu với những tên đất, tên người không lẫn vào bất kỳ địa phương nào khác.

Cộng đồng Việt – Khơme – Hoa của xứ “khỉ đu” Xà Tón nửa thế kỷ trước hiện ra trên những trang viết đẫm nỗi hoài nhớ quê nhà đến độ người đọc như cùng tác giả lui về quá khứ, đến với vùng đất “ở gần biên giới Khơme, trước mặt là ruộng, sau lưng là những dãy núi che chở…”; rồi ghé chợ Xà Tón tìm rau ngành ngạnh, nghe chú Sáu Nhỏ kêu lô tô có vần có điệu; nghe tuồng Phạm Công Cúc Hoa hốt nước mắt phụ nữ Tri Tôn… Những thước phim ký ức ấy được quay chậm lại trong nhịp điệu buồn buồn, xa vắng của xứ Xà Tón.

Nhưng tác giả không có ý định làm văn chương, ông chỉ tập viết văn khi phải sống một mình suốt sáu năm ở Đức với quá nhiều thời gian vô công rỗi nghề: “Tôi không phải là nhà văn như vài người bạn vui đùa quá lời. Tôi viết vì ở thế cùng cực, như viết nhật ký và hồi ký để giải tỏa căn bệnh ẩn uất tâm lý”  (Lời phân trần đầu sách).

Những trang viết ấy trở thành tác phẩm đầu tiên – cũng là tác phẩm cuối cùng của tác giả: Lưu Nhơn Nghĩa đã qua đời năm ngoái ở Úc, nơi ông định cư những năm tháng cuối đời. Cánh chuồn chuồn lưu lạc ấy đã bay vào chiêm bao, giống như vùng chợ quê trong tập sách này “cũng đã thành chiêm bao mất rồi!”.

Nguyệt Cầm
(Nguồn: Báo Tuổi Trẻ)

Tập truyện ngắn, bút ký của Lưu Nhơn Nghĩa, NXB Trẻ và tủ sách Tuổi Trẻ ấn hành. Tác giả sinh trưởng ở Châu Đốc – Bảy Núi. Ông là người Việt gốc Hoa, giáo viên Anh văn. Năm 1975, đất nước thống nhất, ông đang tu nghiệp ở nước ngoài rồi kẹt luôn ở đó

Ông sống ở Đức rồi chuyển qua Úc tiếp tục dạy học. Ông bị ung thư máu và mất ở Úc năm 2007. Những bài viết của ông được bạn bè sưu tập in thành sách. “Ngỡi nhơn sao mỏng dánh như cánh chuồn chuồn. Khi vui nó đậu, khi buồn nó bay…”. Nhơn nghĩa trong bài hát ru đó “mỏng dánh”, nhưng trong những bài viết về quê hương của tác giả lại rất dày dặn và chân tình.

T.B
(Nguồn: Báo Người Lao Động)