Con người là chủ thể của xã hội, con người làm nên lịch sử. Mỗi người đều hoạt động theo những mục đích riêng của mình, nhưng những hoạt động đó chịu sự chi phối của những quy luật phát triển chung của xã hội. Vì vậy, việc học tập và tìm hiểu lịch sử của một quốc gia, một dân tộc, không thể chỉ thấy những sự kiện trong mối quan hệ chặt chẽ với nhau, mà còn phải hiểu những con người cụ thể đã góp phần làm nên lịch sử trong các điều kiện khác nhau với những kết quả khác nhau.
Dân tộc Việt Nam có lịch sử dựng nước và giữ nước lâu đời, có nền văn hóa vô cùng đặc sắc. Nền văn hóa đặc sắc đó là công lao tạo dựng của những con người Việt Nam, những nhân vật lịch sử cụ thể. Cũng như lịch sử loài người, lịch sử dân tộc Việt Nam đã trải qua những bước thăng trầm, những năm tháng độc lập, tự do vươn lên mạnh mẽ với những sự tích huy hoàng, nhưng cũng có những năm tháng suy thoái, loạn li, chìm đắm trong cảnh nước mất, nhà tan. Chính vì vậy, những nhân vật được trang trọng ghi tên vào sử sách phần lớn là những người đã góp phần tích cực vào công cuộc đấu tranh giữ vững độc lập dân tộc, đưa đất nước tiến lên, được nhân dân quý trọng, đời đời tôn vinh. Nhưng bên cạnh họ, còn có những kẻ yếu hèn, khi vận mệnh Tổ Quốc lâm nguy đã sẳn sàng bắt tay với giặc, bị nhân dân căm thù, lên án. Do đó, một yêu cầu lớn đề ra cho việc tìm hiểu, học tập lịch sử dân tộc là không phải chỉ hiểu biết về các nhân vật tích cực, học tập lịch sử dân tộc là không phải chỉ hiểu biết về các nhân vật tích cực, chính diện, mà còn cả về các nhân vật tiêu cực, phản diện, để trên cơ sở đó hiểu được các đặc điểm phát triển phong phú, phức tạp của lịch sử dân tộc, rút ra được những nhận xét đánh giá, những kinh nghiệm và bài học lịch sử cần thiết.
Việt Nam – Các nhân vật lịch sử – văn hóa được biên soạn nhằm mục tiêu phục vụ người đọc, người học lịch sử dân tộc theo tinh thần đó.
Mời bạn đón đọc.