Truyện Cổ Vân Kiều:
“Lâu lắm, lấy lá trên rừng mà đếm, tính những mùa rẫy đã qua cũng không đủ; từ cái lúc người ta còn nói chuyện được với các loài ếch nhái, người ta còn nói chuyện được với con gái nhà trời, lên nhà trời xin lửa về nhóm bếp kia.
Hồi đó có ba anh em sống với nhau trên dãy núi cao chót vót này. Một hôm cả ba anh em đi kiếm ăn dọc theo bờ khe và bắt về được một giỏ ếch nhái. Bữa ấy lại bắt được nhiều cá, nhiều ốc, nên ếch nhái chưa bị đem ra giết thịt. Chúng bị nhốt chen chúc trong chiếc giỏ chật. Có một con chừng bị đè chẹt, tức thở quá, kêu lên:
– Ro…ọc… Ro…ọc…rọc.
Liền lúc đó có tiếng một con ếch khác buồn rầu bảo:
– Làm gì ồn thế. Vui lắm à! Sáng mai người ta lột từ đầu đến chân. Bọn nhái nhỏ thì bị ném vào nồi canh. Chết hết!
Một con ếch già chép miệng:
– Tiếc thật! Sắp có ngày hội mà mình phải chết sớm!
Một con ếch già cũng nỉ non:
– Họ hàng nhà ếch thật không may! Chỉ có họ cóc vàng là may thôi.
Một con ếch khác có vẻ khao khát.
– Ngày hội chắc vui lắm. Lần này bọn Người sẽ bị kết tội. Nó ác lắm! Tất cả loài vật đều kiện loài Người hết.
Ba anh em nằm nghe bọn ếch nhái tán chuyện thì lấy làm lạ và có phần lo nữa. Sáng hôm sau ba anh em chưa giết bọn ếch và rình nghe bọn chúng bàn luận tiếp. Cả ngày ấy bọn ếch nằm thở dài. Con nào bị chẹt tức thở quá thì ớ lên: Roọc roọc mệt nhọc. Qua một đêm nữa, bọn ếch vẫn chưa bị giết. Chúng đã hơi đói bụng, lại vừa mừng, vừa lo. Sáng ngày con ếch bà thấy người anh đi qua trước sân liền hỏi:
– Các người ơi! Sao các người không giết chúng tôi đi, còn để chúng tôi làm gì?
Người anh cả bèn nói:
– Chúng tôi nghe tin loài vật có họp gì đó. Ếch nói cho Người nghe rồi! Người tha chết.
Bọn ếch nghe được tha, đều kêu ồm ộp vui mừng. Một con ếch to bảo:
– Ngày mai họp rồi! Người thi theo chúng tôi.
– Được,ta thả cho cả bầy, nhưng để một con đầu đàn ở lại dẫn chúng ta đi.
Con ếch đầu đàn bằng lòng ngay, lại nói:
– Đây là ngày hội loài vật kiện Người. Các anh đi đông họ không họp. Chỉ để một anh bí mật đi trước với tôi.
Người anh cả nghe phải lý, bèn bảo hai em ở nhà chuẩn bị dao mác để phòng bất trắc, còn mình thì đi theo con ếch đầu đàn. Con ếch dẫn người anh cả băng qua nhiều khe, nhiều suối, vượt qua không biết bao nhiêu rừng rậm, rừng thưa. Đến một cánh rừng cây to bóng cả, ếch dừng lại, bảo:
– Loài vật sắp hội ở đây. Anh leo lên trên ngọn cây làm một cái tổ kín, nấp vào đấy mà nghe. Nó mà thấy anh, nó xé xác đấy.
Người anh cả sợ bị lừa nên đem cả ếch cũng leo lên ngọn cây làm tổ, cùng ẩn nấp với mình. Trên cao vừa có một hốc cây đủ giấu kín một người. Người anh cả thu mình vào đó dòm xuống mặt đất. Khi mặt trời nghiêng đến vành tai, anh nghe rừng núi bốn phía xáo động lào xào. Anh dán mắt nhìn khắp mọi hướng liền thấy voi, lợn rừng và cả sóc, thỏ, cá… đều rầm rầm kéo đến, quây lại ngay dưới gốc cây anh đang nấp…”.
Mục Lục:
Lời nhà xuất bản
Nguồn gốc loài người
Tiều tốc-kè
Anh ra-xứt
Sự tích chim thù thì
Ai ca-đeng
Rú-roọc xadie
Vì đâu có tục lệ cưa răng
Niềng càm và niềng đôc khằm
Chuyện hai anh em mồ côi
Tiều ca-lang
Ta-lăn ta-lê
chuyện con nai vàng
Xóc-cà-tực
Chuyên con heo đực
Piềng-riềng
Chàng rể cóc
Tiểu a-lé
Ở hiền gặp lành
Niềng T.ré
Chuyên con voi hai vòi, tám ngà
Anh ku-kây
Pítrơ, pí cu-la
Thầy mo ngửi.
Mời bạn đón đọc.
“Lâu lắm, lấy lá trên rừng mà đếm, tính những mùa rẫy đã qua cũng không đủ; từ cái lúc người ta còn nói chuyện được với các loài ếch nhái, người ta còn nói chuyện được với con gái nhà trời, lên nhà trời xin lửa về nhóm bếp kia.
Hồi đó có ba anh em sống với nhau trên dãy núi cao chót vót này. Một hôm cả ba anh em đi kiếm ăn dọc theo bờ khe và bắt về được một giỏ ếch nhái. Bữa ấy lại bắt được nhiều cá, nhiều ốc, nên ếch nhái chưa bị đem ra giết thịt. Chúng bị nhốt chen chúc trong chiếc giỏ chật. Có một con chừng bị đè chẹt, tức thở quá, kêu lên:
– Ro…ọc… Ro…ọc…rọc.
Liền lúc đó có tiếng một con ếch khác buồn rầu bảo:
– Làm gì ồn thế. Vui lắm à! Sáng mai người ta lột từ đầu đến chân. Bọn nhái nhỏ thì bị ném vào nồi canh. Chết hết!
Một con ếch già chép miệng:
– Tiếc thật! Sắp có ngày hội mà mình phải chết sớm!
Một con ếch già cũng nỉ non:
– Họ hàng nhà ếch thật không may! Chỉ có họ cóc vàng là may thôi.
Một con ếch khác có vẻ khao khát.
– Ngày hội chắc vui lắm. Lần này bọn Người sẽ bị kết tội. Nó ác lắm! Tất cả loài vật đều kiện loài Người hết.
Ba anh em nằm nghe bọn ếch nhái tán chuyện thì lấy làm lạ và có phần lo nữa. Sáng hôm sau ba anh em chưa giết bọn ếch và rình nghe bọn chúng bàn luận tiếp. Cả ngày ấy bọn ếch nằm thở dài. Con nào bị chẹt tức thở quá thì ớ lên: Roọc roọc mệt nhọc. Qua một đêm nữa, bọn ếch vẫn chưa bị giết. Chúng đã hơi đói bụng, lại vừa mừng, vừa lo. Sáng ngày con ếch bà thấy người anh đi qua trước sân liền hỏi:
– Các người ơi! Sao các người không giết chúng tôi đi, còn để chúng tôi làm gì?
Người anh cả bèn nói:
– Chúng tôi nghe tin loài vật có họp gì đó. Ếch nói cho Người nghe rồi! Người tha chết.
Bọn ếch nghe được tha, đều kêu ồm ộp vui mừng. Một con ếch to bảo:
– Ngày mai họp rồi! Người thi theo chúng tôi.
– Được,ta thả cho cả bầy, nhưng để một con đầu đàn ở lại dẫn chúng ta đi.
Con ếch đầu đàn bằng lòng ngay, lại nói:
– Đây là ngày hội loài vật kiện Người. Các anh đi đông họ không họp. Chỉ để một anh bí mật đi trước với tôi.
Người anh cả nghe phải lý, bèn bảo hai em ở nhà chuẩn bị dao mác để phòng bất trắc, còn mình thì đi theo con ếch đầu đàn. Con ếch dẫn người anh cả băng qua nhiều khe, nhiều suối, vượt qua không biết bao nhiêu rừng rậm, rừng thưa. Đến một cánh rừng cây to bóng cả, ếch dừng lại, bảo:
– Loài vật sắp hội ở đây. Anh leo lên trên ngọn cây làm một cái tổ kín, nấp vào đấy mà nghe. Nó mà thấy anh, nó xé xác đấy.
Người anh cả sợ bị lừa nên đem cả ếch cũng leo lên ngọn cây làm tổ, cùng ẩn nấp với mình. Trên cao vừa có một hốc cây đủ giấu kín một người. Người anh cả thu mình vào đó dòm xuống mặt đất. Khi mặt trời nghiêng đến vành tai, anh nghe rừng núi bốn phía xáo động lào xào. Anh dán mắt nhìn khắp mọi hướng liền thấy voi, lợn rừng và cả sóc, thỏ, cá… đều rầm rầm kéo đến, quây lại ngay dưới gốc cây anh đang nấp…”.
Mục Lục:
Lời nhà xuất bản
Nguồn gốc loài người
Tiều tốc-kè
Anh ra-xứt
Sự tích chim thù thì
Ai ca-đeng
Rú-roọc xadie
Vì đâu có tục lệ cưa răng
Niềng càm và niềng đôc khằm
Chuyện hai anh em mồ côi
Tiều ca-lang
Ta-lăn ta-lê
chuyện con nai vàng
Xóc-cà-tực
Chuyên con heo đực
Piềng-riềng
Chàng rể cóc
Tiểu a-lé
Ở hiền gặp lành
Niềng T.ré
Chuyên con voi hai vòi, tám ngà
Anh ku-kây
Pítrơ, pí cu-la
Thầy mo ngửi.
Mời bạn đón đọc.