Quái Vật

Như TT&VH đã đưa tin, hôm qua (20/4), tiểu thuyết Quái vật của nhà văn Trần Thị Hồng Hạnh chính thức ra mắt với sự tham dự của rất nhiều đồng nghiệp cầm bút. Và hôm nay (21/4), Trần Thị Hồng Hạnh chính thức đi Mỹ để tham dự một lớp học viết văn dài hạn. Nhân dịp này, chị đã trò chuyện cùng TT&VH.

* Quái vật – tiểu thuyết đầu tay của chị được viết và ấn hành rất nhanh. Xin chị cho biết động cơ nào khiến chị viết nhanh như thế?

– Tôi không ấn định thời gian sáng tác cho mình. Khi muốn viết, bên trong mình thôi thúc phải viết thì viết. Quái vật là một quyển sách tâm huyết, nên tôi viết khá nhanh. Có thể, những buổi kẹt xe do “lôcốt” đã tăng thêm cảm hứng và thúc đẩy tôi viết xong sớm để mau chóng tìm được người tri âm về những bức bối của đời sống đô thị hiện nay. Viết xong thì đưa cho bên làm sách in. Cũng may là cô Đinh Hương – người giao dịch bản thảo của Công ty Bách Việt Books làm việc rất tốt và nhiệt tình nên Quái vật được in nhanh chóng.

Nhân đây, tôi cũng xin cảm ơn báo TT&VH một lần nữa. Vì lúc tôi đang nản lòng với việc in sách do một nhà xuất bản không tôn trọng lao động của nhà văn thì báo TT&VH đã giúp tôi có tiếng nói phản ánh công việc của cá nhân tôi nói riêng và phần nào tình trạng chung của nhiều nhà văn khác. Sau khi báo TT&VH đăng, Công ty sách Bách Việt đã liên lạc với tôi và họ đã in Quái vật thành sách thay vì tôi chỉ đưa lên blog của mình. Sắp tới, Bách Việt sẽ in một vài tác phẩm khác của tôi nữa.

* Nhân vật chính trong Quái vật có con mắt thứ ba và linh hồn thứ hai, có phải chị muốn nói về sự linh cảm và đa nhân cách trong một con người hay đó là sự hoài nghi trong va chạm cuộc sống nhiều nhập nhèm hiện nay?

– Tôi hiếm khi nói về “thông điệp” tác phẩm của mình vì muốn dành quyền cảm nhận trọn vẹn cho độc giả. Sự định hướng cảm thụ tác phẩm là việc… hình như không sòng phẳng với người đọc lắm. Nếu ai có cảm nhận như thế thì tôi vô cùng cảm ơn. Vì đó cũng là điều tôi nghĩ khi viết. “Tôi” trong Quái vật là một cô gái có linh cảm đặc biệt và đa nhân cách. Còn bản thân tôi, có cảm xúc để viết Quái vật chính là sự hoài nghi trong va chạm cuộc sống nhiều nhập nhèm hiện nay. Tốt – xấu khó phân, người mới tốt với mình đã vội quay mặt, người giả vờ tốt với mình mà thực chất là xấu… Những giá trị thực – ảo lại càng khó phân biệt hơn nữa.

* Sau khi phát hành Quái vật, chị sẽ có chuyến đi Mỹ dài ngày để “học viết văn”. Chị đã chuẩn bị gì để giới thiệu mình với bạn bè ở lớp học này?

– Tôi sẽ mang theo Quái vật, những tác phẩm – câu chuyện của những người viết trẻ hôm nay: Nguyễn Ngọc Thuần, Trần Nhã Thụy, Song Phạm, Nguyễn Ngọc Tư… để chia sẻ với họ. Tôi xem đây là cơ hội để tôi nói về những người viết trẻ ở VN.

* Nói chung, các cuộc “xuất ngoại” của nhà văn ta hiện nay phần lớn đều xuất phát từ mối quan hệ cá nhân chứ không phải vì “họ” biết ông nhà văn A, chị nhà văn B ở VN là tiêu biểu, tài năng nên “họ” mời. Chị có thấy điều này đúng không?

– Ý này cũng có phần đúng nhưng chưa đủ. Bởi vì, tôi đi là đi học bên trường Massachusett (Boston, Mỹ), chứ không phải là đi giao lưu nên cũng có khó khăn hơn một chút, chứ không thuần túy là được mời thì được đi. Nói thẳng, nếu họ gửi thư mời qua Hội Nhà văn thì không đến lượt tôi hay ai khác ít tên tuổi, ít quan hệ!

* Chị có “bệ phóng” khá tốt khi đoạt giải Nhất cuộc thi Văn học tuổi 20 lần thứ 3, đến nay chị có thể “ngoảnh lại” xem mình đã vượt khỏi danh hiệu này bao nhiêu “cây số” rồi?

– Cái đó xin dành lại cho độc giả và các nhà phê bình nhận xét. Tôi sợ sự ảo tưởng, tôi cũng sợ thói tuyên ngôn huênh hoang. Không phải vì tôi khiêm tốn giả vờ để được khen ngợi mà bản tính tôi như vậy. Tôi thấy không có gì “kinh dị” bằng tự mình khen mình, dù rằng ai cũng có nhu cầu khẳng định mình, khen ngợi mình và thể hiện cái tôi của mình. Riêng bản thân tôi thì đã cố quên cái danh hiệu đó từ lâu rồi. Ăn mày dĩ vãng để làm gì nhỉ? Tôi mong là từ nay, người ta nhắc tới tôi là vì tác phẩm của tôi chứ đừng vì cái giải thưởng đó nữa. Không phải tôi khước từ hoặc không tôn trọng giải thưởng – mà vì tôi muốn bắt đầu một quãng đường mới mà không mang theo “cây thập giá giải thưởng” để mọi người săm soi, dè bỉu hoặc khen ngợi…

* Trở lại tiểu thuyết Quái vật, ai cũng biết rằng trong thời “cơm áo” này, cái danh thường gắn liền với vật chất. Chị đã tiên đoán số mệnh khi phát hành Quái vật sẽ mang về cho mình những gì?

– Ít nhất là 10% nhuận bút tính trên số bản in, giá bìa 40.000 đồng, trừ thuế 10%, còn 7.200.000 đồng. Nếu tái bản được sớm thì cứ thế mà tính. Đến giờ phút này có khoảng 30 báo, trang tin điện tử, không kể nhiều blog đã đề cập đến Quái vật, tôi hy vọng Quái vật sẽ bán được nhiều, còn con số cụ thể thì tôi không thể nói. Tuy nhiên, lợi nhuận phi vật chất là niềm vui không đo được khi tôi cầm tác phẩm của mình trên tay và được ký tặng nó cho bạn bè, người thân và hạnh phúc khi bất chợt thấy ai đó đang mua cuốn sách của mình trong nhà sách. Thêm nữa, đang có một vài nơi “nhắm nhe” chuyển Quái vật thành phim. Đó là một niềm vui khác.

Thanh Kiều

(Nguồn: Báo Thể thao và văn hoá)

Vừa ra mắt ngày 20-4 nhưng từ trước đó khá lâu, cuốn tiểu thuyết "Quái vật" (NXB Văn học) của cây bút Trần Thị Hồng Hạnh (sinh năm 1978) đã gây sự chú ý, bởi được quảng cáo trên mạng You Tube bằng một trailer (đoạn phim giới thiệu) khá sinh động. Và với cách làm mới mẻ này, cuốn tiểu thuyết "Quái vật" của Trần Thị Hồng Hạnh lập ra một "kỷ lục" thú vị trong giới xuất bản Việt Nam.

Bắt đầu nổi lên từ tác phẩm "Bài học đầu tiên" – tác phẩm đoạt giải nhất cuộc vận động sáng tác "Văn học tuổi 20" lần III (năm 2005) do Hội Nhà văn TP Hồ Chí Minh, Nhà xuất bản Trẻ, báo Tuổi trẻ tổ chức, Trần Thị Hồng Hạnh quyết tâm theo đuổi nghề… chữ nghĩa. Khởi đầu là một cô giáo, rồi được một tờ báo ở TP Hồ Chí Minh nhận vào làm và 2 tháng sau đó Hồng Hạnh bất ngờ gặt hái giải thưởng "Văn học tuổi 20". Đó là cột mốc quan trọng, là một loại "thuốc kích thích" lành mạnh để Hạnh tiếp tục đắm đuối với con chữ trong 3 "vai": nhà văn, nhà báo, nhà biên kịch. Và sau 4 năm, chưa tính những bài báo đều đặn xuất hiện để… đủ định mức, những kịch bản: "Mùa hè sôi động", "Vòng xoáy", những cuốn sách: "Bài học đầu tiên", "Truyện của nhóc Bill" lần lượt ra đời. Và "Quái vật" dày 236 trang là tiểu thuyết mới nhất. Ở tác phẩm này, Trần Thị Hồng Hạnh không chú trọng tạo vẻ mượt mà, ngôn ngữ ở đây có thể xù xì, thô mộc nhưng dường như lại chính là những gì tuổi trẻ đang cần.

"Quái vật" là câu chuyện về một cô gái xưng "tôi" trong một thế giới mà mọi người đều không rõ họ, tên, địa chỉ, lý lịch. Họ sống, suy nghĩ, ghen tỵ và có thể làm tổn thương nhau trong thế giới thực với cái không khí vừa náo nhiệt vừa lạnh lùng của đô thị lớn. Còn thế giới ảo là thế giới của sự cô đơn tuyệt đối. Hành trình của "tôi" khi đi tìm lại sự bình thường cho mình là cuộc đấu tranh để cô tự cân bằng cuộc sống tâm linh của mình. Cuốn sách chia sẻ một thông điệp giản dị: nếu phải sống trong một thế giới bị tổn thương thì hãy tự mình làm lành vết thương để rồi góp phần làm lành vết thương của người khác và đừng bao giờ làm bất kỳ ai bị tổn thương. 

Và điều mà nhiều người thấy "lạ", lại nằm ở bên ngoài cuốn sách. Đó là lần đầu tiên ở Việt Nam, một cuốn tiểu thuyết có trailer và được đưa lên mạng You Tube để quảng bá.

Ý tưởng này do một nhà thiết kế trẻ thực hiện, đó là bạn La Nguyễn Quốc Vinh. Quốc Vinh tâm sự: "Khi đọc "Quái vật", tôi nhận ra thế giới mà nhân vật chính (cô gái có con mắt thứ 3) đang sống là một thế giới với hạnh phúc thì mong manh bên nỗi đau và sự thương tổn. Tôi quyết định dùng màu đen làm màu chủ đạo trong trailer, từ nền cho đến phông chữ, kể cả hình ảnh. Sau đó, chị Hồng Hạnh có trao đổi với tôi thêm về ý tưởng cho vào màu đỏ, phân chia màn hình thành hai nửa đen, đỏ. Từ đó, tôi có được những ý tưởng cơ bản để thực hiện đoạn trailer này. Vì là trailer giới thiệu sách, nên hình thức thực hiện cũng khác hơn một chút so với phim ảnh, phần lớn sử dụng những hình vẽ minh họa. Khó khăn lớn nhất khi thực hiện là làm sao cho con mắt sinh động. Tôi muốn nó là con mắt sống chứ không đơn giản chỉ là hình ảnh của một con mắt".

Tuy nhiên, những độc giả yêu văn chương khi đọc "Quái vật" sẽ tự mình "bỏ phiếu" cho tác phẩm của Trần Thị Hồng Hạnh chứ không dễ bị chi phối bởi những "hiệu ứng lạ" bên ngoài.

Hoàng Thu

(Nguồn: Báo Hà Nội Mới)

Một con mắt thứ ba bất ngờ mọc lên ngay sau gáy nhân vật nữ chính, khiến bất kỳ ai nhìn thấy cũng khiếp hãi. Nhưng cũng từ đó một mối liên hệ kỳ lạ giữa “tôi” (nhân vật) và “nó” (con mắt thứ ba) đóng vai trò như lương tâm, như sự phân thân trong suy nghĩ, xúc cảm; một người khác, một thứ “quái vật” dịu dàng, đôi lúc nghiêm khắc như vị quan tòa, đôi lúc chỉ đơn giản là tiếng nói bên trong, các câu thoại đôi khi là những tâm sự, lúc là lời nhắc nhở, cảnh báo…

Và “nó” cùng với những giằng xé, giữa tình yêu, đam mê và các giới hạn, giữa quá khứ bị tổn thương với thực tại chông chênh khiến cuộc sống nhân vật trở nên nặng nề, chấp chới giữa đôi bờ thực – ảo, mất – còn, thiện – ác; giữa réo gọi, níu giữ với buông xuôi. Văn phong với lối viết khi… tưng tửng, cay độc, lúc mơ mộng, nhẹ nhàng bên cạnh những câu thoại lộ rõ nét hồn nhiên, bột phát, Trần Thị Hồng Hạnh đã khiến nhân vật của mình… thật hơn giữa những bức bối và khát vọng bình yên, trong một không gian vừa hiện thực vừa hư ảo.

Hư cấu, ma mị, đôi chỗ xa lạ, khó hiểu, Quái vật không phải là một câu chuyện dễ đọc đối với những người không thật nhiều kiên nhẫn. Nhưng chính những điều “khó hiểu” ấy trở nên sáng tỏ, dễ dàng khi ta tra vào nó chìa khóa của một góc nhìn biết tiếp nhận cái khác biệt. Vì bởi văn chương đôi khi không chỉ cứ “kể câu chuyện gì, kể như thế nào…”, mà khi kể xong câu chuyện đó mang lại cho người kể lẫn người nghe cảm giác ra sao…

Từ Bài học đầu tiên – gần giống một quyển tự truyện hiền lành đến Chuyện của nhóc Bill – một câu chuyện ngụ ngôn viết tặng con trai đầu lòng và lần này là tiểu thuyết Quái vật, cho thấy Trần Thị Hồng Hạnh đã có nỗ lực không nhỏ trong ý thức sáng tạo và trách nhiệm của người cầm bút.

Song Phạm

(Nguồn: Báo Tuổi Trẻ)

Người đàn bà nào cũng khát khao yêu thương, khát khao một mái ấm, nhất là những người đã "chông chênh ở tuổi quá lứa lỡ thì". Cuốn truyện Quái vật của tác giả Trần Thị Hồng Hạnh đã sử dụng một cách thức khác lạ để thể hiện nỗi day dứt, dằn vặt và rất nhiều suy tư ấy…

Cuốn tiểu thuyết mang tên Quái vật, hóa ra lại thể hiện sự nhạy cảm thẳm sâu và đầy gai góc của người phụ nữ 30 tuổi, một lằn ranh rõ nét hằn lên trên từng câu chữ, thôi thúc một nhát dao rạch ngang tấm vải đỏ, bung ra nỗi ấm ức muốn được sống và trả giá với sự lựa chọn của mình. Nhưng tiếc thay, những trải nghiệm lại khoác lên vai người đàn bà này những nét cười nhếch môi: "Quá rõ những gian dối của đàn ông!"

Nếu những hoài nghi khiến người con gái thấy e ngại với những tình yêu đầu đời thì những trải nghiệm cuộc đời lại cản ngăn người đàn bà 30 tuổi – nhân vật chính của Quái vật đến với những cuộc tình sau muộn.

Được xây dựng trên nền một câu chuyện giả tưởng về sự xuất hiện của con mắt thứ ba, nhân vật chính của Quái vật dường như bị xáo trộn mọi cảm xúc, và từ đó những suy nghĩ trong cô cứ tự đối thoại gay gắt, như một cuộc tranh cãi không phân thắng bại.

Thế nhưng chính khi đó, con mắt thứ ba – những trải nghiệm thẳm sâu trong cô đã không ngừng nhắc nhở, ngăn cản cô khỏi ngã vào vòng tay của những người đàn ông thực dụng tìm kiếm ở cô không phải tâm hồn hay thứ tình yêu chân thành. Điều này có vẻ như dễ hiểu nhưng cũng thật khó để đối mặt, bởi có những khi người phụ nữ cần chối bỏ lý trí, mong muốn sự buông lả trong chính tâm hồn mình, tìm một chiếc áo khoác tạm những mùa đông giá lạnh của sự cô đơn, nhất là khi người phụ nữ ở cái ngưỡng tuổi 30.

Song song với những tình tiết giằng co giữa rất nhiều suy tưởng của con mắt thứ ba và một chút yếu lòng của người con gái khao khát yêu và được yêu là một miền thanh tịnh – cõi mơ mà tác giả tạo nên. Đó là chốn thiền mà tồn tại những dạng thể Samadhi, có thể nâng cánh con người, tựa như đưa con người vào môi trường chân không:

"Samadhi là một trạng thái, trong đó, tâm thức lìa hẳn thể xác khiến xác trở nên bất động. Ấy là trạng thái xuất thần, trong đó trí vẫn hoàn toàn sáng suốt mặc dù thể xác hết cảm xúc. Khi từ trạng thái, cái trí trở lại xác thân thì nó mang về các kinh nghiệm đã thu thập được trong cõi siêu hình và còn nhớ rõ khi nó nhập vào khối óc xác thịt."

Trong chốn thiền ấy, con người ta rất thật là đi từng bước chậm rãi đến bến bờ an nhiên, tâm thái nhẹ nhàng và cơ thể thả lỏng đến mức trở nên vô hình trong suốt.

Những khi chìm sâu vào giấc mơ cũng như những lần đối diện với hiện thực, người phụ nữ 30 tuổi ấy không thể nào không thấy hàng triệu không gian và con người bị xâm phạm, thay đổi và mất mát. Nó dường như đã trở thành một ánh nhìn đầy ám ảnh, xuyên suốt từ những ngày xa xưa trước, đeo đuổi cái thế giới dễ bị tổn thương và đầy những hẫng hụt, những chông chênh và đầy vô vọng.

Nhưng thật bất ngờ đó cũng chính là nét mới lạ dễ thấy ở cuốn tiểu thuyết mới của Trần Thị Hồng Hạnh sau tập truyện ngắn Bài học đầu tiên năm 2005 và Chuyện của nhóc Bill năm 2008. Người đọc có thể thấy rõ sự trưởng thành trong từng câu chữ sau khi chị đoạt giải Nhất trong Cuộc vận động văn học tuổi 20, đó chính là sự độc lập giữa miền suy tưởng và hiện thực qua cái nhìn của một người phụ nữ 30 tuổi.

Tâm An

(Nguồn: Báo Tuần Việt Nam)