Tiểu thuyết đã trở thành một thể tài văn học, mà người đọc quen thưởng thức như một món ăn tinh thần, và người viết thì ao ước có được những thành tựu cụ thể, tức đặt được dấu ấn riêng trong những quyển sách riêng của mình chứ không chia xẻ với ai hết… Vì thế rất cần có một bộ hợp tuyển thu góp trong nó những suy nghĩ của người viết và người đọc Việt Nam về tiểu thuyết.
Cuốn sách này tập hợp các ý kiến có liên quan đến tiểu thuyết đã được phát biểu và công bố trên báo chí sách vở từ 1945 trở về trước. Cuốn sách được trình bày như sau:
Phần thứ nhất của cuốn sách dành cho các ý kiến ngắn gọn, phát biểu lẻ tẻ đây đó. Thứ tự để sắp xếp là dựa vào thời gian công bố các ý kiến đó.
Các phần thứ hai, thứ ba, thứ tư tiếp theo mỗi phần dành hẳn cho một công trình biên khảo tương đối kỹ đã được viết ra chung quanh vấn đề này.
Trước mỗi phần của cuốn sách, có thêm lời dẫn của người soạn sách, để giúp bạn đọc hiểu thêm một số khía cạnh có liên quan đến các ý kiến trình bày trong phần đó.