Lấy bối cảnh là tỉnh Hoà Bình trước những năm 30 của thế kỷ trước, tác giả đã tái hiện lại phần nào đời sống xã hội của vùng đất này khi còn chế độ cai quản theo kiểu quan lang. Tuy phạm vi của tiểu thuyết chỉ là trong một Mường ( tương tự một Bản ở vùng Việt Bắc ) nhưng những gì tác giả đề cập đến điều mang tính điển hình của cả một cộng đồng người Mường Hoà Bình (không phải mường Thanh Hoá ) trong thời gian ấy. Người đọc có thể tìm thấy trong tiểu thuyết Mường Động cách phân bố các tầng lớp xã hội người Mường, chẳng hạn thế nào là nhà nóc, nhà lang, thế nào là mường chèo. Người đọc cũng tìm thấy ở đây những tập tục: cách dựng vợ gã chồng cho con, cách xây nhà đặt bếp, cách tổ chức ma chay tế lễ cũng như cách sinh hoạt vào mỗi dịp hội hè hoặc đón mừng năm mới.
Sau đây là một trích đoạn ngắn:
-Đưa nó lại cho cậu.
Ính co dúm người không chịu đi. Hai người đi phiên ôm thốc cô lên đem lại. Lúc hai người đẩy được Ính vào trong màn, cả thân người cô đổ gục xuống. Có thể là Ính đã mệt quá, hoặc sợ quá mà ngất đi. Lang cậu lật ngữa người Ính ra. Cô nằm, hai tay hơi dang ra bất động. Nước mắt vẫn đọng trên hai hàng mi dài đã khép. Gương mặt cô tái xanh, chỉ có đôi môi vẫn còn đang mấp máy, run rẩy còn sót lại chút màu hồng…….
Mời các bạn tìm đọc phần tiếp theo.