Đa số những bài trong Một Thoáng Văn Nhân đều được hoàn thành vào những năm 1990, có thể nói là nếu không có ngọn gió đổi mới thổi bùng lên khát vọng sáng tạo vẫn được ấp ủ ở mỗi văn nghệ sĩ thì chưa hẳn đã có những bài viết với các ý tưởng và câu chữ như thế này.
Phải có một nền văn học sôi động với sự có mặt đông đảo của nhiều cá tính sáng tạo thì mới có đất cho những trang viết chân dung văn học nẩy nở, phát triển.
Cố nhiên, xét từ một phương diện khác, thì một chân dung văn học có thể coi là đọc được, là hay, lại còn do nhiều yếu tố nữa. Những bài trong tập này là một sự thể nghiệm các lối viết chân dung văn học mà chúng tôi từng có dịp nghiên cứu, học hỏi…
Các bài trong tập này được sắp xếp theo trình tự: Bài viết đã được đăng gần đây thì để trước, các bài khác để sau dần.