Nằm trongseries sách “Làm dâu xứ lạ” do Nhà xuất bản Phụ nữ ấn hành, tự truyện Làm Dâu Nước Pháp của tácgiả Hiệu Constant là bức tranh về cuộc sống của một cô dâu Việt ở trời Âu xaxôi, một điển hình của người phụ nữ thời hội nhập: chủ động kiếm tìm hạnh phúc,tạo dựng mái ấm, xử lý hài hòa các mối quan hệ cá nhân – gia đình – xã hội vàđặc biệt là không đánh mất bản sắc của chính mình và của dân tộc.
Có lẽ mốitình nào cũng khởi đầu bằng một ngẫu nhiên thật đẹp. Ngẫu nhiên mà như duyênnợ, và có lẽ cái duyên ấy đã làm nên mối tình của một cô nàng tốt nghiệp Khoatiếng Pháp, trường Đại học Ngoại ngữ với một chàng kỹ sư người Pháp. Họ tình cờgặp nhau trong một cửa hàng đồ lưu niệm trên phố cổ. Chị trở thành phiên dịchviên bất đắc dĩ cho một “ông Tây” lúc này đang rất lúng túng không biết làm thếnào để cô bán hàng hiểu anh muốn gì. Và chính chị đã giúp anh chọn được món quàưng ý cho mẹ anh.
27tuổi, khăn gói theo chồng sang làm dâu, làm mẹ ở “Thủ đô Ánh Sáng”,với bao ngỡ ngàng và lạ lẫm. Một nước Pháp hoàn toàn xa lạ, khác hẳn với nhữnggì chị từng biết qua những tác phẩm văn học mà chị đã đọc và yêu thích thời cònhọc phổ thông với mong muốn một ngày nào đó sẽ đọc chính những tiểu thuyết ấybằng ngôn ngữ nguyên bản. Và một người chồng Pháp, dù đã vượt qua bao thử tháchcủa gia đình vợ để cưới chị, vẫn vô cùng bí hiểm khi họ đã là vợ chồng: “Những ngày này phải nói là tôi rất buồn! Chồng tôi cứ đi công tácthì chớ, về nhà lại nghe đài và đọc báo, tối thì ra ban công ngắm trời mây vànhấm nháp li rượu vang. Để mặc mẹ con tôi loay hoay với nhau. Tôi đã muốn khóc,nhưng không bao giờ thèm khóc trước mặt anh. Chỉ đợi cho anh đi làm thì mới dámôm con ngồi khóc thút thít một mình! Phải thú thật rằng đã có lúc ý tưởng quayvề Hà Nội đến mơn trớn tư tưởng tôi!”
Cuốicùng, Hiệu Constant cũng tìm ra được cánh cửa khu vườn tình yêu của mình – mộttình yêu vốn đến từ hai nền văn hóa nhiều khác biệt.
Cởi mở,hòa đồng và ham học hỏi đã giúp Hiệu Constant nhanh chóng thích nghi với cuộcsống ở phương trời xa xôi này, được gia đình nhà chồng và bạn bè, hàng xóm yêumến. Người chồng yêu thương cũng chia sẻ với vợ sự “khủng hoảng” về vai trò mớimẻ làm chồng, làm cha của mình. Anh hiểu vợ hơn và đặc biệt tôn trọng vợ khithấy chị không những chăm sóc gia đình một cách chu toàn, kèm con cái học bài,học tiếng Pháp, chị còn tỉ mẩn, kiên trì dạy tiếng Việt cho hai con. Chị dạycác con biết nói chuyện tiếng Việt với bố mẹ bằng những từ ngữ thật tha thiếtvà thân thương “Mẹ ngoan mẹ nha… Bố ừ mộttiếng cho vui vẻ đi”. Chị dạy hai bé Bin và Hà ý thức về văn hóa của đất nước Việt Nam, những ngày lễ Tết và mỗi khi có dịp, chị lại đưa các con vềthăm quê hương, dẫn bọn trẻ đi khắp mọi miền trên dải đất hình chữ S. Ngượclại, các con, chồng và gia đình nhà chồng cũng giúp chị hiểu hơn về văn hoáPháp, từ việc nhỏ như nên để hoa tươi khoe sắc trong vườn thay vì ngắtvào cắm lọ “Hoa mọc lên từ thiên nhiên nếu không bắt buộc, hãy để nó ở ngoàithiên nhiên” đến vănhoá dân chủ kiểu Pháp “…nhữngkỳ nghỉ cuối tuần, vốn đã rất ồn ào thì nay bố về lại rôm rả hơn. Cả nhà tranhnhau phát biểu. Vui nhất là khi bỏ phiếu. Nhà mình có tính dân chủ cao, lúc nàocũng bỏ phiếu.”
Ước mơđược sống trong thế giới thiên nhiên tươi đẹp, được sống với tiếng Pháp, vớisách vở của cô bé quê thuở xưa, khi đi nhặt bèo và các loài rau dại về cho mẹnuôi lợn trên những cánh đồng rì rào và bờ tre ngút ngàn bao quanh làng vẫnchưa bao giờ thôi lớn lên trong chị. Khi hai con đủ tuổi đến lớp cũng là lúcHiệu Constant bắt đầu thực hiện giấc mơ của mình. Con đường viết văn, dịch tiểuthuyết của chị không phải lúc nào cũng bằng phẳng, nhưng với tinh thần cầu thị,Hiệu Constant không ngừng nỗ lực để tự hoàn thiện, và luôn không ngừng học hỏiđể có được tấm bằng thạc sĩ Văn học so sánh và những cuốn tiểu thuyết do chínhchị viết hoặc dịch. Sự nghiệp của chị dù mới là những bước đi ban đầu nhưngcũng là một khẳng định về nỗ lực không ngừng của một phụ nữ trẻ khi làm vợ, làmdâu ở nước ngoài.
Với hànhtrình “Làm dâu nước Pháp”, Hiệu Constant cũng ghi lại những tình cảm thiết thacủa người con xa quê với Mẹ, với quê hương, với truyền thống dân tộc qua nhữngcảm xúc mang mác, bâng khuâng đầy lắng đọng, đặc biệt vào mỗi dịp Tết đến, xuânvề.“Khi làm các món trong bữaăn ngày tết, tôi đã cố gắng làm giống hệt mẹ, từ những thứ gia vị mà khi về HàNội mình cố lùng mua. Nhưng khi ăn, tôi thấy dư vị của chúng vẫn khác… Tìmmãi, nghĩ mãi thì nhận thấy rằng mình thực ra thiếu cái không khí ấy! Cái khôngkhí đầm ấm thoang thoảng mùi hương trầm pha lẫn mùi vôi trắng nồng nồng vàtiếng tre xào xạc đong đưa nơi mảnh vườn trước nhà…”
“Làm dâuxứ lạ”, Hiệu Constant dành cho bố mẹ chồng không chỉ lòng kính trọng mà còn làsự trân quý và biết ơn sâu sắc.“Cảm ơn ông bà đã chấp nhận tôi – đứa con gáitừ một phương trời xa lạ bỗng dưng cập bến gia đình và được ông bà giang rộngvòng tay đón nhận hệt như một đứa con gái…”
“Lời kết”của tác phẩm có lẽ cũng chính là những nỗi niềm chân thành nhất của tác giả vềcuộc đời viễn xứ của mình với trăm ngàn những kỷ niệm, nhiều lúc đớn đau, đôikhi lại đầy tình yêu thương! Dẫu vậy, chị luôn cảm ơn Tạo hóa đã ưu ái cho sốphận mình được là một người phụ nữ may mắn.“May mắnvì có một người mẹ tuyệt vời! May mắn được làm dâu nhà anh, may mắn vì đã cónhững đứa con vô cùng đáng yêu và may mắn vì được làm thứ công việc mà mình vốnhằng mơ ước…”
Mời bạn đón đọc.