Tỗi con người trong truyện của Bùi Bình Thi đều thường thường- bình thường như mọi người một thuở nào. Lọt lòng, rồi đến khi nhớn nhao, rồi thì kẻ có người khó, một số phận một rủi may và éo le khác nhau đã tạo nên muôn vẻ tính nết- như cái vân đầu ngón tay, chẳng ai giống ai.
Nhưng ngay những bình thường mà khác nhau ấy đều trong một hoàn cảnh không bình thường. Những người Việt nam vào đời giữa thế kỷ, nhất thiết đều qua những thử thách của vận hội đất nước cũng là những thử thách trong mỗi chúng ta. Người ấy xả thân vào lửa đạn hay người ấy lẩn trốn thì ba mươi nǎm kháng chiến- ba mươi nǎm ngày tháng nửa đời bão táp cũng cứ ập đến. Những nhân vật của Bùi Bình Thi đều trải qua những thực tế lớn lao ấy.
Thời chiến và thời bình hoà quện trong mỗi nhân vật của Bùi Bình Thi. Sau cơn ác liệt, đời lại dữ dằn một cách khác khi trở lại bình thường. Những mối tình đẹp quá đến phải khóc, phải cuời, nhưng không bao giờ là ngậm cuời.
Tô Hoài