Đại Nam Quốc sử diễn ca là một trong các bộ sử ca của lịch sử học Việt Nam mà cũng là của văn học sử cổ cận đại Việt Nam. Bộ sử ca này nguyên là một tác phẩm văn chương được trước tác và khắc in vào những năm giữa thế kỷ thứ XIX (1860, 1870, 1874) ở trong nước và nước ngoài (TQ).
Bộ sử thi này đa số vốn là các bài thơ ngắn khuyết danh, kể chuyện từ thời Hồng Bàng đến đời Mạc Đăng Dung. Phần tiếp theo cho đến đời nhà Nguyễn -Tây Sơn do Lê Ngô Cát viết toàn bộ 3.774 câu thơ lục bát. Sau Phạm Đình Toái chỉnh lý lại còn 2.054 câu.
Trong những áng văn xưa, có bổn Đại Nam Quốc sử Diễn ca đáng yêu quí. Về mặt sử liệu không phải đó là một công trình vô giá trị. Về mặt văn chương, đó là một công trình lớn lao.
Đại Nam Quốc sử Diễn ca, là do Quốc sử quán vâng chỉ vua Tự Đức là đặt ra. Điều ấy ai cũng đã công nhận. Duy trong Quốc sử quán bấy giờ có những ai? Kẻ chú thích này chưa có cơ hội để khảo về chỗ đó, chỉ nghe truyền rằng chính ông Ngô Cát người huyện Chương Đức, là người đặt ra bổn sử ca ấy, còn người hiệu chính là ông Đặng Huy Trứ, quán ở tỉnh Thừa Thiên, đỗ giải nguyên đời vua Minh Mạng, làm đến chức Bình Chuẩn đời vua Tự Đức. Ông sau này đi buôn các nước có sang Nhật, sang Tàu.
Bổn Đại Nam Quốc sử Diễn ca sao lục ra đây, là chép theo bổn chữ nôm của Duy Minh Thị, người ở Xóm Dầu (Sài Gòn), xuất bản năm 1874, do hiệu Kim Ngọc Lâu ở Việt Đông (bên Tàu) khắc bản.
Toàn bổn có một ngàn lẻ hai mươi bảy (1027) câu lục bát. Ở đây lần lượt lục đăng, tuỳ lời chú thích dài vắn mà khi ít khi nhiều câu, không có chừng.
Về những con số ngày tháng, kẻ chú thích sẽ chua cả âm lịch và dương lịch, mỗi khi có thể tìm kiếm được hai lịch đối chiếu nhau. Từ mấy năm nay lưu tâm về lịch pháp, kẻ chú thích này muốn làm một quyển “Vạn niên lịch” để riêng cho mình, đem âm dương lịch đối chiếu từ đời Nghiêu Thuấn xuống tới ngày nay. Tiếc vì không có thì giờ để làm cái công trình mệt nhọc ấy, đặng kiểm tra những can chi sóc hối trong sử Tàu, nhứt là trong kinh Xuân Thu….
Mục lục:
Tiểu sử Lê Ngô Cát
Tiểu sử Đặng Huy Trứ
Tiểu sử Duy Minh Thị
Chính văn Đại Nam Quốc sử diễn ca
Họ Hồng Bàng
Kinh Dương Vương – Lạc Long Quân
Dâng Thần Qui
Phù Đổng Thiên Vương
Sơn Tinh – Thuỷ Tinh
Chử Đồng Tử
Nhà Thục
Nhà Tần xâm lăng
Trọng Thuỷ lừa vợ
Thục Vương mất nước
Nhà Triệu
Triệu Văn Chương
Triệu Minh Vương
Triệu Ai Vương
Lữ Gia mưu giết Cù Thị
Triệu Vệ Dương
….
Mời bạn đón đọc.