Việt Nam tổng kết một chiến thắng hay để hiểu hơn về Việt Nam ghi lại cuộc phỏng vấn Nguyễn Khắc Viện vào hai thời điểm là năm 1973, khi Hiệp định Paris vừa được ký kết và năm 1975, khi cuộc kháng chiến thống nhất đất nước vừa hoàn thành.
Sau giây phút vui mừng chiến thắng, dân tộc ta lại trải qua những thử thách có thể nói là khó khăn nhất trong lịch sử cách mạng Việt Nam. Những hậu quả chiến tranh cũ chưa kịp khắc phục thì cuộc chiến tranh biên giới lại bùng nổ cả ở hai đầu đất nước. Trong khi kẻ thù cũ vẫn giữ sự thù địch và cấm vận thì đồng minh cũ đã trở thành kẻ thù mới đầy hiểm ác. Ngay cả nhiều bạn bè từng ủng hộ Việt Nam chống xâm lược Mỹ thì nay cũng nghĩ Việt Nam đã thay lòng đổi dạ, nhất là sau vụ ta buộc phải sang Campuchia đánh vào tận sào huyệt của tập đoàn diệt chủng Pol Pot. Nền kinh tế lúc này lại “đang rơi theo chiều thẳng đứng” như đánh giá của một nhà lãnh đạo đương thời…
Cuốn sách không bao giờ lỗi thời bởi lẽ, Nguyễn Khắc Viện vừa có cái nhạy bén của một nhà báo, lại có cả cái sâu sắc của một nhà sử học và cộng thêm trách nhiệm của một “nhà tuyên giáo”. Vì thế, tuy cuốn sách đã được xuất bản cách đây một phần tư thế kỷ (1983) nhưng vẫn rất hữu ích cho độc giả hôm nay, nhất là các bạn trẻ Việt Nam. Đồng thời, cuốn sách cũng là tư liệu lịch sử để thế giới hiểu bản chất vấn đề sau một thập kỷ đầy biến động kể từ sau chiến thắng giải phóng dân tộc, để hiểu hơn về Việt Nam trên con đường phát triển.
Tháng Tám, năm 2008
Nhà sử học Dương Trung Quốc