Cuốn tiểu thuyết này nói về Quản Nhiên, một giảng viên bộ môn Kỹ thuật điều khiển số của đại học trong tỉnh. Mới ngoài ba mươi, anh lấy vợ là đồng nghiệp trong trường, kết hôn đã bốn năm nhưng hai người chưa có con vì vợ anh đang học nghiên cứu sinh. Nhiều lúc Quản Nhiên cảm giác cuộc hôn nhân của anh quá nhạt nhẽo, Triển Xuân vợ anh luôn khô khan với một cặp kính gọng nhựa chưa bao giờ rời khỏi sống mũi ngay cả trong lúc làm tình, điều đó giết chết dần ham muốn trong anh.
Tâm trí anh kiếm tìm một vẻ đẹp hoàn hảo theo thẩm mỹ quan của riêng mình. Và rồi cô gái ấy đã xuất hiện. Trong vẻ quyến rũ ngất ngây của tuổi thiếu nữ, Tề Linh nổi bật giữa lớp học của Quản Nhiên, và người thầy giáo ngoài ba mươi đó đã không thể ngừng xao xuyến. Sắc vàng óng của làn da cô, thân hình thiếu nữ thon thả căng đầy, đeo đuổi tâm trí anh vào tận giấc mơ, đối lập với người vợ hàng ngày cứng nhắc, nhợt nhạt…
Tề Linh luôn được sự săn đón của các bạn trai trong trường, cô ý thức rõ ràng về vẻ đẹp của mình. Chỉ có điều, với gia cảnh khó khăn hàng tháng chờ mỏi cổ khoản tiền mẹ gửi chỉ đủ đóng học phí và ăn uống dè sẻn, cô không sao thực hiện được mơ ước sắm sanh quần áo, son phấn để tô điểm thêm cho nhan sắc của mình. Tề Linh nhận ra sự quan tâm đặc biệt từ thầy giáo chủ nhiệm, và khi bước sang năm học thứ hai, được thầy Quản Nhiên cho một nghìn tệ đóng học phí, cô càng khẳng định chắc chắn tình cảm của thầy dành cho mình.
Cơ hội đến khi vợ Quản Nhiên đi học dài hạn, cô học trò và thầy giáo không bỏ lỡ dịp nào được gặp rỡ riêng. Đầu tiên chỉ là những câu hỏi về chỗ không hiểu bài ở trên lớp. Sau đó là hẹn gặp tại căn nhà tập thể của Quản Nhiên. Sự lén lút, vụng trộm khiến họ vừa cảm thấy căng thẳng vừa kích thích cao độ. Họ lao vào nhau bất chấp hậu quả có thể xảy ra.
Trong một chuyến đi hẹn hò ở Tây An, họ đã bị bắt khi đang quan hệ trong khách sạn nhỏ. Tề Linh bị nghi ngờ là gái bán dâm, còn Quản Nhiên bị cảnh sát thông báo về nhà trường. Kết quả là người bị thôi học, người bị chuyển công tác. Tề Linh trượt dài trong đau khổ, sống vật vờ trong một phòng trọ do Quản Nhiên thuê tạm. Quản Nhiên bỗng chán ngán tất cả, thậm chí ngay cả với Tề Linh anh cũng không còn ham muốn. Họ đang phải trả giá cho việc làm của mình.
Liệu họ có thể duy trì được tình cảm dành cho nhau khi ở trong hoàn cảnh khó khăn này? Kết thúc câu chuyện là một câu hỏi mở.
Bối cảnh truyện rất giản đơn, chỉ gồm một vài hoạt động trên lớp, trong căng tin trường, nhà tập thể giáo viên, ký túc xá sinh viên… Nhân vật xuất hiện không nhiều, đôi ba giáo viên, lớp trưởng, lớp phó, bạn phòng ký túc. Tác giả dường như chỉ tập trung vào diễn biến tâm lý của hai nhân vật chính. Các trạng thái cảm xúc được miêu tả chi tiết và cô đọng, nhấn mạnh sự giằng co giữa khao khát, thèm muốn của thể xác và lý trí cấm cản, những cảm giác mong ngóng, hồi hộp đặc trưng của yêu đương; sự sợ hãi, hèn nhát, trốn chạy, muốn rũ bỏ tội lỗi. Quản Nhiên và Tề Linh hiện lên chân thực và sống động, cái tốt và cái xấu được pha trộn.
"Trái táo còn xanh" được nhận xét là vừa sắc lạnh như Cô gái chơi dương cầm của Jelinek, vừa trang nghiêm như Disgrace (Ô nhục) của Coetzee. Tác phẩm của Tần Nhạc đã động đến góc tăm tối nhất, lạnh lẽo bi thương nhất trong tâm hồn con người, để lại dư âm trong lòng độc giả là cái vị đắng chát của một trái táo còn xanh.
Tần Nhạc tên thật là Hứa Văn Dũng, quê gốc ở Tân Trạch Sơn Tây, hiện sống ở huyện Hộ, Tây An. Là một cái tên mới gia nhập văn đàn Trung Quốc. Tác phẩm đầu tay Trái táo còn xanh của ông trước khi xuất bản thành sách đã gây ra một cuộc tranh cãi lớn giữa hai trường phái trong Nhà xuất bản Tác gia: một bên cho rằng, tầng sâu tâm lý và hành vi của nhân vật trong tác phẩm được khai thác quá dữ dội, đen tối, vượt ra ngoài mọi chuẩn mực. Bên còn lại thì ca ngợi tính nghệ thuật của tiểu thuyết, với tính dục được miêu tả sắc sảo, có phong vị của kiệt tác Lolita của V. Nabokov.
Sau nhiều lần thẩm định, cuốn sách mới được in ra.
Nam Nhân.
Xem thêm nhiều hơn Thu gọn