Tín dụng chứng từ là phương thức thanh toán thông dụng, tiện lợi trong mậu dịch quốc tế, được giao dịch trên nền tảng của một chuẩn mực hoàn hảo, tập hợp thành một tuyển tập các quy tắc, đó là “quy tắc và thực hành thống nhất Tín dụng Chứng từ” mà ta thường gọi là UCP
UCP (the Uniform Customs and Practice for Documentary Credits) ra đời nhằm phục vụ cho phương thức thanh toán nói trên. Nó là một tuyển tập thông lệ và tập quán quốc tế của một trong các tổ chức phi Chính phủ nổi tiếng nhất thế giới: Phòng Thương mại Quốc tế (ICC). Với mục tiêu hướng dẫn thực hành, trên nguyên tắc tự nguyện và tự điều chỉnh, UCP ngày một hoàn thiện để trở thành một bộ quy tắc có giá trị thực tiễn nhất trong lĩnh vực thanh toán quốc tế, đáp ứng kỳ vọng ngày càng tăng của giới thương mại, ngân hàng, vận tải, bảo hiểm.
Tuy nhiên, mặt trái của UCP vẫn là đề tài muôn thủa: tranh chấp về tín dụng chứng từ phát sinh trong giao dịch hàng ngày. Điều đơn giản là thực tiễn muôn màu, muôn vẻ và biến đổi hàng ngày nhưng UCP vẫn là… nguyên lý.
Vấn đề đặt ra làm sao hạn chế tối đa những nhận thức chưa đúng, thiếu tính logic và áp dụng sai lệch UCP vào giao dịch tín dụng thư của những người thực hành.
Đó là sự kỳ vọng của các nhà soạn thảo UCP nhằm đạt được mục tiêu tối thượng: “Tín dụng thư là phương tiện thanh toán mà không phải là công cụ để từ chối” (the Documentary Credit is meant to be an instrument, not of non-payment).
Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam bên cạnh phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (the Vietnam International Arbitration Gentre at the Vietnam Chamber of Commerce and Industry – VIAC) trong các năm qua đã giải quyết nhiều vụ tranh chấp từ giao dịch tín dụng chứng từ. Một số không ít các vụ tranh chấp nói trên có thể không xảy ra hoặc trở nên đơn giản hơn nếu các bên nhận thức và vận dụng đúng UCP trong quá trình giao kết và thực hiện hợp đồng mà phương thức thanh toán và tín dụng thư. Tự bản thân nó, UCP chưa thể là một bộ quy tắc thực hành hoàn hảo tuyệt đối. Hiểu và áp dụng nó không đơn giản chỉ là máy móc hay quá linh hoạt mà phải trên nền tảng nắm đúng bản chất sự việc và khả năng xét đoán thông thường (commonse sense).
Hy vọng cuốn sách sẽ giúp những người thực hành, đặc biệt là những ai mới tiếp cận với phương thức thanh toán nói trên trong hoạt động nghề nghiệp của mình.
Mời bạn đón đọc.