Ngay từ thuở xa xưa của lịch sử dân tộc, người Việt cổ đã từng bước thể hiện lòng biết ơn những người có công với cộng đồng và gia đình qua tập quán, thói quen thờ cúng thần linh, anh hùng liệt sĩ, tổ tiên ông bà…
… Theo dòng lịch sự các tập quán trên ngày một hoàn chỉnh, trở thành khuôn mẫu và tồn tại qua thời gian. Trên đường vào Nam khai hoang mở cõi, bên cạnh hành trang vật chất hữu hình, lưu dân người Việt còn mang theo các giá trị văn hóa, truyền thống, tín ngưỡng. Nam Bộ, vùng đất mới của tổ quốc, với cảnh quan sông nước của Đồng Nai, Cửu Long, của Đồng Tháp Mười, rừng U Minh, Bảy Núi… có tác động không nhỏ trong quá trình làm thay đổi nhân sinh quan của người Việt trên vùng đất mới.
Tập sách nhỏ này gồm hai phần: Phần một, trình bày một cách khái quát về văn hóa tâm linh đời thường của người Việt Nam bộ không theo tôn giáo; phần hai, đề cập đến một số dạng sinh hoạt tâm linh phổ biến, điển hình ở Nam Bộ, trong đó cố gắng trình bày nguồn gốc ra đời và sự thay đổi của nó qua thời gian và không gian để cuối cùng nó định hình như ta thấy hiện nay.