Trong tác phẩm, nhà văn đã tập trung miêu tả sự trưởng thành của Pavel như quá trình tôi luyện một thanh thép thật sự.
Từ nhỏ Pavel đã tỏ ra là một con người nồng nhiệt, giàu nghị lực sống và tiềm năng. Do địa vị xã hội “thấp kém”, anh đã sớm mang lòng căm thù với bọn tư sản và những bất công xã hội.
Việc gây sự với bọn con nhà giàu như Victor Lensenki và Xukhaccô hay việc liều lĩnh lấy trộm súng lục của tên trung úy Đức… dù còn mang tính trẻ con cũng đã mang tính tự phát có ý thức giai cấp. Thời kỳ thơ ấu của anh chấm dứt khi Pavel lao vào tên lính Pếtluara để cứu Giukhơrai – người đã giác ngộ lý tưởng cộng sản cho anh và Pavel bị bắt giam. Thời kỳ tham gia cuộc nội chiến đã rèn luyện ý thức kỉ luật cho Pavel.
Anh đã khắc phục được nhiều khuyết điểm đặc biệt là thói tự do vô tổ chức. Những ngày tháng trên công trường Baiơraica, ý thức Bônsêvich của Pavel càng được củng cố và phát huy. Trên mặt trận lao động này cuộc chiến đấu diễn ra căng thẳng và khẩn trương cho chủ nghĩa xã hội được diễn ra dưới hình thức khác và chính ở đây chất THÉP của con người đã được tôi luyện: cứng cáp và dày dạn.
Mời bạn đón đọc.