Người ta nói rằng thế kỷ 21 là thế kỷ của tâm linh. Chúng ta nên nói lại cho đúng với ước nguyện: Là thế kỷ của tâm linh giác ngộ. Một sự giác ngộ sau cùng, trước khi trôi theo áng mây chiều của lẽ thành và hoại, trụ và diệt. Dẫu sao, Phật giáo cũng đã hoàn thành sứ mạng trong những bước đi tà huy mênh mang của cuộc lữ, hạo nhiên giữa miền khổ đế để hoá độ nhân quần, xã hội.
Bước chân của các nhà sử học thường lạnh lùng, vô tình; họ thường dạo qua, bước qua những phế tích để thu nhặt những sự kiện, sử liệu, ghi chép từng biến cố xảy ra qua từng niên đại. Họ phán đoán, suy luận dựa trên cơ sở hiện vật để xác chứng cho một nền văn minh, một thời đại đã mất tích trong quá khứ. Họ làm việc rất nghiêm túc, rất khoa học.
Nghiên cứu sử Phật giáo, bước đầu, ai cũng làm như vậy, cũng có những bước đi như vậy. Đấy là những bước đi cần thiết để dò dẫm, tìm đường, khám phá từ sau lớp khói sương để truy nghiệm một vài sự thật lịch sử trải qua mấy ngàn năm tôn giáo.
Như vậy, sự suy đoán về lịch sử có thể gần đúng, gần sai hoặc đúng, sai. Nhưng dẫu thế nào, bất cứ sự kiện nào, sử liệu nào liên hệ đến Phật giáo… như ngôn ngữ, bi ký, phù điêu, hoa văn, hoạ tiết, mô típ kiến trúc, chùa tháp, tượng Phật, tượng Bồ-tá… đều phải được sàng lọc, kiểm tra tinh xác.
Mục lục:
Lời nói đầu
Tổng quan Sử Phật giáo thế giới
Phần 1: Lịch sử Phật giáo Ấn Độ
Bối cảnh văn hoá, tín ngưỡng…
Đức Phật xuất hiện
Tình hình Phật giáo sau khi Đức Phật…
Phật giáo thời đại đế Asoka
Các bộ phái đương thời
Phật giáo Ấn Độ qua các thời đại kế tiếp
Các vị Luận sư Ấn Độ
Phật giáo Ấn Độ suy tàn
Phật giáo Ấn Độ thời phục hưng
Phần 2: Lịch sử Phật giáo Trung Quốc
Bối cảnh lịch sử, tư tưởng và văn hoá…
Phật giáo du nhập Trung Quốc
Phật giáo thời Tam Quốc
Phật giáo triều đại nhà Tấn
Phật giáo thời Nam Bắc triều
Phật giáo thời nhà Tuỳ
Phật giáo thời nhà Đường
Phật giáo thời Ngũ Đại
Phật giáo thời nhà Tống
Phật giáo thời nhà Nguyên
Phật giáo thời nhà Minh
Phật giáo thời nhà Thanh
Phật giáo Trung Quốc Cận Đại.
Mời bạn đón đọc.