Thời kỳ nguyên thủy là thời kỳ quá khứ xa xăm mờ mịt trên lịch sử. Vậy thì chúng ta có bằng chứng gì, dựa vào những sử liệu nào để đi ngược dòng thời gian mà viết nên lịch sử của nó?
Lịch sử xã hội nguyên thủy bao gồm nhiều giai đoạn phát triển. Cách chia thời kỳ nguyên thủy thành thời đại đồ đá, thời đại đồng thau, thời đại đồ sắt, dựa theo nguyên liệu chủ yếu dùng để chế tạo công cụ và vũ khí… sớm đã thông dụng trong giới khoa học…
Xưa kia, toàn bộ loài người đã trải qua thời kỳ nguyên thủy. Từng bộ lạc và bộ tộc riêng biệt, trên một trình độ nào đó, đã theo con đường riêng biệt của mình để đi qua thời kỳ ấy, đã sáng tạo ra nền văn hóa của mình, góp phần cống hiến của mình vào kho tàng văn hóa chung.
Cuốn Sơ yếu lịch sử văn hóa nguyên thủy của nhà dân tộc học Xô Viết nổi tiếng M.O. Kosven xuất bản năm 1953, trải qua bao thập kỷ vẫn được đón nhận, là đề tài thảo luận sôi nổi của giới khoa học và được dịch từng phần ra tiếng Anh tiếng Pháp; năm 1958, nhà nghiên cứu Lại Cao Nguyện đã dịch ra tiếng Việt dựa trên tài liệu kỳ tái bản lần thứ 2 vào năm 1957 của tác giả.
Và tài liệu dịch này là lần tái bản đầu tiên sau gần 50 năm. Đây là một cuốn sách có giá trị về quan điểm, về phương pháp luận được trình bày một cách khoa học, sáng sủa, đề cập đến những vấn đề trọng yếu về văn hóa nguyên thủy như: Mầm mống của văn hóa; Văn hóa của xã hội thị tộc tảo ký; Sự pháp triển của kỹ thuật – kinh tế – xã hội; Văn hóa tinh thần; Văn hóa tảo ký thời đại Kim thuộc; Sự tan rã của chế độ công xã nguyên thủy; Sự phát sinh xã hội có giai cấp sớp nhất. Trong lịch sử nguyên thủy, không tìm thấy tên tuổi của cá nhân, không ghi chép nhân vật, không ghi chép anh hùng, cũng không có ngày giờ xảy ra những việc lớn. Song nó ghi đầy đủ những sự nghiệp vẻ vang của chủ nghĩa anh hùng chân chính, đó là chủ nghĩa anh hùng của quân chúng sáng tạo vô danh và vĩ đại của nền văn hóa nguyên thủy