Từ thời đại sùng bái tô-tem của người nguyên thuỷ đến thời đại thông tin của loài người văn minh, con người ngày càng nhận thấy rằng: việc quan trọng nhất trên thế gian này là tự biết mình. Chỉ có biết mình mới có thể biết người, để dùng người.
Biết người đã khó, biết mình càng khó hơn. Bởi vì mỗi người cứ như vầng trăng sáng, một mặt phát ra ánh sáng lộng lẫy, nhưng mặt kia là bóng tối, khó có thể nhìn thấy được. Có người nói trong con người thực chất có cả thiện ác, đẹp xấu, có đủ cả âm dương.
Nhân chi sơ, tính bản thiện (khi con người mới sinh ra, ai cũng có sẵn tính thiện), trải qua sự thay đổi của thời gian, thiên tính thiện lương đó có khi ngả màu xám, có lúc thậm chí còn thành phản diện, độc ác, điều đó phần lớn là do bản thân người đó tạo thành.
Đạo dùng người phải nghe người nói, xem người làm, nhìn biểu hiện của người đó, quan sát thần sắc con mắt của người đó, chú ý đến hành động của người đó… Biết dùng người giỏi tức là biết cái thực, cái đẹp, cái thiện của họ, biết được sở trường, ưu điểm của người đó. Nhưng ngược lại, cũng phải biết được cái xấu, cái ác, và những nhược điểm của họ nữa.
Không hiểu cái kém trong cái giỏi của người, cũng như không hiểu cái giỏi trong cái kém của người, nghĩa là không biết dùng người. Biết dùng người nghĩa là phát huy cái giỏi và khắc phục cái kém của người đó. Phép dùng người thành tâm tìm cho bạn nhân tài trong biển người…