Trong giai đoạn 1945 – 1995, nhân dân Việt Nam đả trải qua bốn cuộc chiến tranh tự vệ trước khi đi vào thời kỳ đổi mới, xây dựng lại đất nước. Đó cũng là thời kỳ hình thành và phát triển của ngoại giao Việt Nam hiện đại với những khó khăn vô vàn, những thách thức quyết liệt nhưng cũng với những hoài bão lớn lao, những thành công rực rỡ. Nhà báo, luật gia, nhà ngoại giao Lưu Văn Lợi là người gần suốt đời gắn bó với ngoại giao, từ lâu nuôi tham vọng ghi lại những sự kiện chính của quá trình hình thành và trưởng thành của ngoại giao Việt Nam hiện đại.
Đây là cuốn sách bao quát nửa thế kỷ lịch sử ngoại giao của nước Việt Nam, một cuốn sách khiêm tốn với những đánh giá sâu sắc, những suy tư triết lý về vận mệnh của dân tộc , về quan hệ bạn, thù. Ngoài các vấn đề ngoại giao, tác giả viết thêm những hoạt động của nước ta phải gánh vác với tư cách một thành viên của cộng đồng quốc tế trong việc giải quyết các vấn đề toàn cầu, với ý nghĩ rằng có như vậy mới phần nào phác họa bức tranh đối ngoại đầy đủ của nước ta.