Trên đất nước ta, dân tộc ta, từ xưa đến nay thế giới trần tục và thế giới vô hình luôn hoà quyện vào nhau. Con người uống nước nhớ nguồn, tưởng niệm người đã khuất, thờ cúng Tổ tiên như một tôn giáo chính.
Thờ cúng Tổ tiên đối với người Việt Nam vừa là đạo lý, vừa là tín ngưỡng. Tín ngưỡng này rất giản dị: người Việt Nam tin rằng Tổ tiên mình là thiêng liêng, họ đi vào cõi vĩnh hằng nhưng vẫn sống cạnh con cháu, họ phù hộ cho con cháu khi gặp tai ách, rủi ro; vui mình khi con cháu gặp may…
Đây là một tín ngưỡng nhẹ nhàng mà sâu lắng, ăn sâu vào tâm khảm mỗi người Việt Nam. Dù đi đâu, ở đâu, làm gì, người Việt Nam vẫn luôn hướng về quê cha đất tổ, nơi có bàn thờ Tổ tiên, nơi có mồ mả cha ông mình…
Trước khi đạo Phật du nhập vào Việt Nam thì người Việt đã có tín ngưỡng thờ Thành Hoàng làng. Thành Hoàng được thờ trong các đình làng. Thành Hoàng là đại biểu tinh thần cho cả làng. Khi đạo Phật du nhập vào Việt Nam thì xuất hiện ngôi chùa ở các làng quê…
Tuy có sự pha trộn tôn giáo, nghi lễ và tín ngưỡng khác nhau, những người Việt vẫn lấy sự thờ cúng Tổ tiên làm trọng. Mở rộng ra cộng đồng làng xã là tín ngưỡng Thành Hoàng, đối với cả dân tộc là tín ngưỡng Tứ Bất Tử, tín ngưỡng thờ Mẫu, tín ngưỡng về cội nguồn Hùng Vương.
Hy vọng cuốn sách của nhà dân tộc học Trương Thìn sẽ đáp ứng phần nào mong mỏi của công chúng trong việc thực hành các nghi lễ truyền thống của dân tộc.