Lịch Sử Tình Yêu

Lịch sử tình yêu bắt đầu bằng những dòng miêu tả cuộc sống u ám của nhân vật chính, ông già Leo Gursky gàn dở, bị bủa vây bởi cuộc sống đơn độc và bị ám ảnh bởi câu hỏi: ai sẽ là người cuối cùng nhìn thấy ta chết. Tiêu đề và khởi đầu tưởng chừng như không mấy hứa hẹn, nhưng Lịch sử tình yêu cần ở độc giả sự kiên nhẫn, chân thành và một tình yêu thực sự dành cho những cuốn sách chỉ hấp dẫn ở phần giữa, giống như gặp gỡ một người tình chậm yêu, và im lặng, nhưng thực sự nồng nàn.

Với cấu trúc truyện trong truyện, Lịch sử tình yêu kể về số phận của một cuốn tiểu thuyết có tên Lịch sử tình yêu, về hành trình cuốn sách được viết ra, bị đánh cắp, bị quăng quật và lưu lạc trong những tiệm sách cũ, rồi được tìm lại, trở lên nổi tiếng và hóa thân thành mối dây nối kỳ diệu giữa hai nhân vật chính: ông già Leo Gursky và cô bé Alma.

Nhiều năm về trước, Leo Gursky đem lòng yêu một cô thiếu nữ tên Alma, người sau đó vì sự ép uổng của cha đã phải chia tay Leo để đến Mỹ với niềm tin sẽ sớm được đoàn tụ cùng người tình trên miền đất mới. Thế nhưng, do những biến động dữ dội của lịch sử, họ không làm được điều đó. Alma thuộc về người đàn ông khác. Leo sống những năm tháng còn lại trong tình yêu thương tuyệt vọng dành cho đứa con trai ông không được phép nhận. Lịch sử tình yêu là cuốn sách Leo viết cho Alma, và gửi tặng cô những trang hay nhất trong quãng thời gian xa cách. Lịch sử tình yêu, vì thế, là thư tình, là hy vọng, là ngọn lửa Leo thắp lên bằng tài năng và cảm xúc của mình để sưởi ấm cho người tình xa xứ.

Nhiều năm sau khi cuốn sách được viết ra, cô bé Alma được cha mẹ, hai người say mê Lịch sử tình yêu đặt tên theo nữ nhân vật chính trong tác phẩm. Với nỗ lực hàn gắn nỗi cô đơn của mẹ sau khi cha qua đời, Alma đã vô tình bước vào hành trình tìm kiếm người phụ nữ Do Thái trong cuốn sách, và vô tình phát hiện ra sự thật đằng sau thân phận của cuốn sách.

Nếu như Lịch sử tình yêu của Leo là câu chuyện về tình yêu đôi lứa, như một nền văn minh, đã trải qua những giai đoạn lịch sử khác nhau, thì Lịch sử tình yêu của Nicole Krauss là một câu chuyện đa sắc về muôn mặt tình yêu. Đó là tình phụ tử tuyệt vọng của Leo, là mối thâm giao giữa những người bạn, là tình yêu Chúa của một cậu bé luôn nghĩ mình là thiên sứ, là tình yêu không chết mà mẹ Alma dành trọn cho cha cô bé, và cả tình yêu Alma dành cho người mẹ luôn chìm đắm trong thế giới của những cuốn sách, những nhà văn đa tài yểu mệnh và kỷ niệm về người chồng quá cố. Ngay cả tình yêu đôi lứa, qua sự hóa thân kỳ diệu của Krauss cũng mang những cung bậc khác nhau.

Ở bên này của câu chuyện, Krauss diễn tả thấm thía tâm trạng mòn mỏi, nỗi mất mát và cảm giác cô độc đến cùng cực của một người đàn ông luống tuổi bị mất đi tình yêu duy nhất trong đời. Ở vế bên kia của câu chuyện, độc giả trở lại với những rung động đầu đời của của bé Alma, có lúc trong sáng, thơ ngây, đôi khi lại nông nổi và đầy những hờn giận. Giọng văn giàu chất thơ, khả năng xử lý cốt truyện khéo léo, biệt tài tạo nên những nút thắt suốt dọc câu chuyện để dẫn dắt đến một cái kết bất ngờ là một điểm hấp dẫn khác của Lịch sử tình yêu.

Quỳnh Nga