Kinh Cầu Cho Một Đứa Trẻ Không Ra Đời – Nobel Văn Chương 2002

Nếu ở cuốn Không số phận, nhà văn Hungary Kertész Imre viết từ những trải nghiệm cá nhân về chế độ nhà tù thảm khốc của phát xít đã tước đoạt số phận con người, thì đây là cuốn sách nối tiếp câu chuyện đó. Đời sống của những con người sau khi trải qua quá khứ khốc liệt của lò thiêu sẽ ra sao khi bóng mây đen quá khứ vẫn phủ lấp con đường đến hiện tại và tương lai của họ? Một tác phẩm đầy nhân văn của tác giả đoạt giải Nobel Văn chương năm 2002.

(Giáp Văn Chung dịch, Nhã Nam & NXB Lao Động 2011, 196 trang, 36.000 đồng)

N.V

Gần đây, với tác phẩm Kinh cầu cho một đứa trẻ không ra đời (nguyên tác: Kaddis a meg nem született gyermekért) được xem như sự tiếp nối của Không số phận, ông lại đặt vấn đề nhức nhối: "Sau trải nghiệm lò thiêu, người ta sống thế nào?". Tác phẩm nổi tiếng này vừa được NXB (Lao Động) ấn hành qua bản dịch của Giáp Văn Chung.

Đối với một người bình thường, đứa con chính là tương lai của họ. Với nhà văn Kertész, từ lúc mở đầu câu chuyện đến cuối trang sách ông chỉ xoay quanh một lời đáp: "Không".

Trong một buổi gặp mặt những người Do Thái sống sót sau thảm họa Holocaust, nhà văn đã gặp người vợ tương lai của ông và kết thúc là sự chia tay của hai người. Không thể nào khác, khi mà cả hai "không thể né tránh những lời giải thích, chúng ta thường xuyên phân bua và giải thích, cuộc sống cũng đòi hỏi chúng ta lời giải thích, cái hiện tượng và cảm thức phức hợp không thể giải thích này, môi trường của chúng ta đòi hỏi lời giải thích, và cuối cùng chúng ta đòi hỏi lời giải thích từ chính chúng ta…".

Với nhà văn Kertész, điều kỳ diệu của sự sống sót không đồng nghĩa với một tinh thần nhẹ nhõm sau này, và xét đến cùng, anh ta luôn luôn vẫn ở đằng sau hàng rào dây thép gai của trại tập trung… Trong dòng ký ức triền miên, ông đã tái hiện một số hình ảnh trong cuộc sống chung của hai người, đồng thời miêu tả quá trình trong đó ông dần dần rơi vào tình trạng chịu ảnh hưởng sự "giám sát" của vợ, và hậu quả là việc ông đã làm mọi cách để không đánh mất sự độc lập của bản thân, trong đó có tự do sáng tạo…

Thông điệp từ tác phẩm Kinh cầu cho một đứa trẻ không ra đời mà nhà văn Kertész đưa ra là: "Sự cứu rỗi không đến từ bên ngoài, không nằm trong sự quên đi quá khứ hay khả năng tự xoa dịu mà nó nằm trong chính cái cách người ta biết chấp nhận nỗi đau…"

Những suy tưởng của một nhà văn bậc thầy khiến chúng ta thấy đời sống này thật đáng quý, đáng trân trọng biết dường nào. Được biết, Kertész là nhà văn Hungary đầu tiên và duy nhất từ trước đến nay được trao giải Nobel Văn học.

(Báo phunuonline.com.vn giới thiệu ngày 27/12/2012)

L.B