Nhà thơ Hoàng Cầm một lần nói với tôi: “Nếu không có Trần Thủ Độ thì không có ba lần chiến thắng giặc Nguyên Mông”. Tôi đáp:”Lịch sử không có ‘nếu’, lịch sử diễn ra là theo quy luật, theo cái ‘tất yếu’. Nói vậy thôi chứ lịch sử nhiều khi rất ‘ngẫu nhiên’. Giai đoạn vãn chiều của nhà Lý với cảnh nhân nhân đói khát, xã hội loạn lạc, triều chính mọt rỗng, bất lực như vậy nếu kéo dài thêm vài chục năm nữa, nếu không có Trần Thủ Độ…thì quân Mông Cổ tràn sang lần thứ nhất, ai là người đứng lên tổ chức, lãnh đạo nhân dân đánh giặc?”
– PGS. TS Tạ Ngọc Liễn
Mời bạn đón đọc.