Trên thế giới cũng như ở Việt Nam, đã có nhiều công trình nghiên cứu về những biến đổi xã hội nông thôn trước tác động của kinh tế thị trường, của quá trình công nghiệp hoá, đô thị hoá, đặc biệt trong bối cảnh khu vực hoá và toàn cầu hoá kinh tế đang gia tăng hiện nay.
Những phát hiện, những kết quả nghiên cứu đã gợi ra nhiều vấn đề cần phải tiếp tục đi sâu tìm hiểu hơn nữa. Đó không chỉ là những vấn dề, những hiện tượng xã hội mới mà cả những nhận định trước đây cần phải được nhìn nhận lại cùng những cách tiếp cận và xử lý thông tin thu được, để có thể tìm kiếm được những hình thái cấu trúc thay thế cho xã hội nông thôn truyền thống.
Trong số những chủ đề nghiên cứu về nông thôn, chợ quê – một hình thức tổ chức của thị trường nông thôn và hoạt động thương mại của thương nhân – là một trong những chủ đề thu hút sự chú ý của nhiều nhà nghiên cứu, trong đó chợ quê được mô tả khá chi tiết và phần lớn đều khai thác ở khía cạnh kinh tế, lịch sử, nhân học…
Nhưng công trình nghiên cứu bản chất xã hội của cách thức tổ chức thị trường nông thôn, tác động xã hội của hoạt động thị trường hàng hoá ở khu vực nông thôn qua mạng lưới chợ, thì còn rất hiếm, đặc biệt là trong giai đoạn chuyển sang kinh tế thị trường, đẩy mạnh sản xuát hàng hoá, phát triển và mở cửa thị trường nông thôn, công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp, nông thôn hiện nay.
Để góp thêm kết quả nghiên cứu về nông thôn Việt Nam, cuốn sách Chợ quê trong quá trình chuyển đổi tập trung vào việc tìm hiểu nguồn gốc xã hội ở chợ quê, cấu trúc xã hội các quan hệ thương mại và hành vi ứng xử của chủ thể kinh tế tại chợ quê; tìm hiểu những kiểu, mô hình hành vi kinh tế khác nhau trước tác động của những yếu tố can thiệp (giá trị xã hội, chuẩn mực, thế chế, tập quán, tâm lý xã hội…), sự vận động, xu hướng phát triển của chợ quê và những điều chỉnh hành vi của chủ thể kinh tế tại chợ có tác động như thế nào đối với từng cá nhân và cộng đồng?