Tác phẩm này của John Stuart Mill đề cập đến khái niệm tự do xã hội như “một ranh giới giữa kiểm soát xã hội và độc lập cá nhân”. Ông đề ra các nguyên lý về quyền tự do nhằm đạt được sự hài hòa trong quan hệ giữa con người cá nhân và cộng đồng xã hội, hướng tới mục tiêu phát triển.
Tư tưởng này của ông mang đậm dấu ấn duy lý của văn hóa phương Tây, tôn sùng chân lý như giá trị tối thượng mà trí tuệ con người khát khao hướng tới. Mặc dù vậy, các nguyên lý về quyền tự do của ông không phải là một học thuyết không tưởng. Ông không đi tìm một khuôn mẫu cụ thể cho các quan hệ con người trong xã hội, mà chỉ muốn nêu ra nguyên tắc đảm bảo sự hài hòa trong các quan hệ ấy, hướng tới mục tiêu phát triển.
Các đóng góp tư tưởng của John Stuart Mill để lại dấu ấn rõ rệt trong văn hóa phương Tây. Luận văn Bàn về tự do này của ông luôn được các học giả phương Tây coi là tác phẩm kinh điển và sau gần một thế kỷ rưỡi nó vẫn còn là đối tượng được trích dẫn và tranh cãi trong các nghiên cứu hiện đại. Đáng chú ý là nó đã được người Nhật dịch và xuất bản ngay từ năm 1871 (nguyên bản công bố ở Anh năm 1859) với hàng triệu ấn bản và rất được các nhà Duy Tân của Nhật Bản coi trọng.
Mời bạn đón đọc.